بیت کوین چیست و چگونه کار می کند؟

در طی چند سال گذشته، بیت کوین به خوبی توجه عمومی را به خود جلب کرده و برخی را هم به ثروت هنگفتی رسانده است و همواره مورد اتهام جرائم اینترنتی بوده و تفکر مردم درباره پول را به کلی تغییر داده است. بسیاری از دولت‌ها هنوز هم نمی‌دانند در مورد بیت کوین باید چه تصمیمی بگیرند. اما واقعا این بیت کوین چیست و چگونه ساخته می‌شود؟

بیت کوین چیست؟

شبکه‌ای است که تحت کنترل هیچ‌کس نیست. بیت کوین، یک شکل جدید از پول دیجیتال است با یک تفاوت بزرگ با سایر پول‌ها؛ هیچ کس آن را کنترل نمی‌کند.

پول‌های معمولی به وسیله بانک‌های مرکزی ایجاد می‌شوند؛ در واقع بانک‌های مرکزی تصمیم می‌گیرند این پول‌ها وجود داشته باشند تا به وسیله‌ آن از دولت اوراق قرضه خریداری کنند. بانک‌ها و شبکه پرداخت آن را به دقت کنترل می‌کنند تا بتوانند از امتیاز آن بهره‌مند شوند. آن‌ها دروازه‌های سیستم مالی هستند. این ارز رمزپایه این رویه را تغییر داده است.

Bitcoin یک شبکه پرداخت غیر متمرکز است؛ یعنی نه یک شخص و نه یک کمپانی روی فرایند تولید و تغییر قیمت آن هیچ کنترلی ندارند. به جای آن، هرکسی روی شبکه کنترل پول خود را بر عهده دارد و هرکسی می‌تواند با دانلود نرم افزار رایگان Bitcoin و اجرای آن روی کامپیوتر شخصی‌اش، روی سیستم مالی بیت کوین تاثیرگذار باشد.

از آنجایی که بیت‌کوین تحت کنترل کسی نیست، یا باید قوانینی وجود داشته باشد یا افراد می‌توانند به راحتی هرگونه تخلفی مرتکب شوند. در سیستم بیت کوین، افراد می‌توانند برای کسی بیت‌کوین بفرستند سپس بگویند که این کار را انجام نداده‌اند؛ بنابراین می‌توانند هرجایی آن را مصرف کنند. این مشکلی است که به آن مصرف دوباره (double spending) گفته می‌شود و بیت‌کوین در حال طراحی سیستمی است که از این اتفاق جلوگیری کند.

در واقع کسانی که نرم افزار بیت کوین را روی کامپیوتر خود دارند، از طریق اینترنت به یکدیگر وصل می‌شوند، به این شبکه از کامپیوترها، شبکه پرداخت بیت کوین گفته می‌شود که بخش مهمی از کل پدیده bitcoin را شامل می‌شود. در واقع بیت‌کوین بدون این شبکه پرداخت بی معنی خواهد بود.

این شبکه ردیابی می‌کند چه کسی بیت کوین را برای دیگران می‌فرستند و هر شخص چه مقدار بیت کوین در اختیار دارد. اگر کسی فرستادن بیت کوین برای دیگران را مخفی کند، شبکه متوجه این پنهان‌کاری خواهد شد.

بیت کوین چگونه ساخته می شود؟

شبکه همچنین وظیفه‌ تولید و ساختن بیت‌کوین را هم برعهده دارد. بیت‌کوین به وسیله بانک مرکزی چاپ نمی‌شود، بلکه افرادی که از نرم‌افزار بیت کوین روی کامپیوتر خود استفاده می‌کنند، آن را تولید می‌کنند. به این فرآیند استخراج (Mining) می‌گویند. شبکه، قوانینی برای تولید بیت کوین دارد، که چه کسی و چه وقت یک بیت کوین را تولید کند.

بیت کوین‌ها در کجا نگهداری می‌شوند؟

بیت کوین‌ها جسم فیزیکی ندارند و شما نمی‌توانید آن‌ها را در بانک پس‌انداز کنید. آن‌ها وجود دارند فقط به این دلیل که شبکه موافق وجود داشتن آن‌ها است و شما صاحب آن هستید، فقط به خاطر اینکه شبکه موافق این است که شما مالک آن باشید. سابقه‌ مالکیت در یک دفتر کل، به نام بلاک چین (blockchain) ثبت می‌شود و توسط تمامی کامپیوترهای موجود در شبکه بیت کوین مشاهده و نگهداری می‌شود.

این دفتر کل سوابق کسانی که مالک بیت کوین هستند را نگهداری می‌کند؛ اما نه به صورت نام و حساب بانکی، بلکه از طریق آدرس‌های بیت کوینی این کار را انجام می‌دهد که از کاراکترهای تصادفی و طولانی ایجاد می‌شود. به سادگی نمی‌توان پی برد که صاحب این آدرس بیت کوینی چه کسی است و به این ترتیب اگر سیستم به صورت صحیح مورد استفاده قرار بگیرد، کاملا ناشناس باقی خواهد ماند.

وقتی کسی بیت کوینی را برای شخص دیگری ارسال می‌کند، به شبکه گفته می‌شود که دفترکل را بروزرسانی کند و از آدرس بیت کوینی شخص فرستنده کم شده و به آدرس بیت کوینی شخص گیرنده اضافه می‌شود.

خب اگر بیت‌کوین دارای جسم فیزیکی و قابل لمس نیست، پس چطور از آن نگهداری کنیم؟ در واقع شما از بیت کوین نگهداری نمی‌کنید، بلکه در واقع شما از سوابق نقل و انتقال Bitcoin نگهداری می‌کنید. که آن هم از یک آدرس طولانی از عدد و حروف تشکیل شده است و به مثابه رمز عبور شما تلقی می‌شود. شما می‌توانید این آدرس را در نرم‌افزار کیف پول الکترونیکی نگهداری کنید یا حتی آن را روی کاغذ پرینت بگیرید. به خاطر داشته باشید که خود شبکه اطلاعات، اینکه کدام آدرس چه مقدار بیت کوین در اختیار دارد را در خود ثبت کرده است. شما تنها چیزی که نگهداری می‌کنید، همان آدرس یا رمز شخصی است که به شما اجازه می‌دهد به بیت کوین‌های خود دسترسی پیدا کنید و یا آن را به شخص دیگری منتقل کنید.

شفافیت بیت کوین

یکی از ویژگی‌های اصلی بیت‌کوین شفافیت آن است. با وجود اینکه تنها دارنده آن، آدرس یا رمز شخصی می‌تواند به بیت کوین‌هایش دسترسی داشته باشد؛ ولی هر کسی در شبکه می‌تواند میزان بیت کوین‌های هر آدرس را مشاهده کند و اینکه بیت‌کوین‌ها از کجا و به چه آدرسی منتقل شده‌اند هم کاملا قابل مشاهده است. اما چون آدرس‌ها کاملا ناشناس است، بیت کوین در واقع شفافیت و محرمانگی را با هم دارد. برخلاف حساب‌های بانکی که به نام شما متصل است، آدرس‌های بیتکوینی هرگز با نام واقعی شما کاری نخواهند داشت.

بیت‌ کوین در واقع یک ترکیب عجیب است. پولی است که شبکه پرداخت هم محسوب می‌شود. ضمن محرمانگی، کاملا داد و ستد در آن شفاف است. کاملا غیر متمرکز است، اما قوانین سفت و محکمی دارد.