آموزش مغز بسیار مهم بوده و بسیاری از افراد به شدت به این موضوع اهمیت می دهند و کمپانی های بزرگی با ساخت برنامه های کامپیوتری، بازی های پیچیده و روش های آموزشی خاص به شما می گویند که می توانید مغز خود را آموزش داده و در نتیجه هوش و عملکرد مغزی بهتری داشته باشید. اگر چه این کمپانی ها با چنین روش هایی سالانه میلیاردها دلار درآمد کسب می کنند اما در موثر بودن روش های ترویجی آن ها شک و تردید وجود دارد و تحقیقات نیز این موضوع را تایید کرده است.
در واقع تحقیقات صورت گرفته در دانشگاه ایلینویز نشان می دهد که شواهد بسیاری دال بر این که این روش ها می توانند تغییر و تحول زیادی در کارکرد مغز شما ایجاد کنند صحت ندارد. اما سوال این است که اگر بازی های این کمپانی ها نیز کارکرد زیادی ندارند پس چه راه مطمئن و موثری برای آموزش مغز و افزایش کارآیی آن وجود دارد که در نهایت به افزایش هوش منجر شود؟ جواب این خواهد بود که بهترین روش یادگیری نواختن یک الت موسیقی است.
مطالعات علمی نشان داده که آموزش موسیقی می تواند ساختار و عملکرد مغز را به شدت در جهت مثبت تغییر دهد. همچنین روی آوردن به موسیقی باعث افزایش قدرت حافظه ی بلند مدت شده و به پیشرفت مغزی بهتر برای کسانی که در سنین کودکی به موسیقی روی می آورند منجر شود. علاوه بر این موسیقی دانان از لحاظ ذهنی هوشیارتر هستند و آموزش موسیقی باعث می شود که عکس العمل افراد نسبت به حوادث و محرک های اطرافشان موثرتر و سریع تر باشد.
با افزایش سن عکس العمل افراد کندتر می شود. از این رو نواختن آلات موسیقی برای آنان دستکم در این زمینه مفید خواهد بود. مطالعات گذشته نیز ثابت کرده بود که موسیقی دانان قوه ی شنوایی و قوه ی لامسه بسیار قوی تر و دقیق تری داشته و در زمان کمتری نیز به تحریکات صوتی-لامسه ای پاسخ می دهند. علاوه بر این آن ها توانایی پردازش سریع تر اطلاعات از چندین حس به طور همزمان را دارند. یک روانشناس عصبی در دانشگاه وست مینستر به نام دکتر کاترین لاودی در این باره چنین می گوید:” موسیقی بدون شک عملکرد منحصر به فردی دارد.
در واقع موسیقی به شدت مغز را تحریک می نماید زیرا ارتباط قوی بین احساسات انسان و موسیقی برقرار می شود”. برخلاف بازی های مغزی و هوشی، نواختن یک آلت موسیقی، تجربه ای بسیار غنی و پیچیده است زیرا اطلاعات متعددی را از تمامی حواس انسان از قبیل بینایی،شنوایی و لامسه پردازش کرده و حرکات ریز و دقیقی را به وجود می آورد. این تاثیرات می تواند باعث شود تغییرات دائمی و پایداری در مغز ایجاد شود که می توان از آن ها در زمینه های دیگر نیز استفاده کرد. در واقع موسقی از روش های مختلفی می تواند قدرت مغز انسان را افزایش دهد:
- روابطتان با دیگر افراد را مستحکم می سازد. شاید این موضوع برای شما غیرمنتظره نباشد زیرا اگر به آهنگ های گروه موسیقی مورد علاقه ی خود فکر کنید درمی یابید که بهترین آهنگ های آن ها زمانی شکل گرفته که بیشترین همکاری، تماس و همدلی را با هم داشته اند.
- حافظه و مهارت های خواندن را تقویت می کند. بر اساس مطالعات عصب شناسان، موسیقی و خواندن از یک سیستم عصبی مشترک و مکانیسم های واحد شناختی استفاده می کنند، به همین دلیل موسیقی بر مهارت های خواندن نیز تاثیر بسیار مثبتی دارد.
- نواختن آلت موسیقی انسان را شاد می کند. مطالعات دانشگاه مک مستر نشان داده است که کودکانی که در کلاس های آموزش آلات موسیقی شرکت می کنند مهارت های ارتباطی بسیار بهتری داشته و بیشتر از دیگران شاد بوده و لبخند می زنند.
- موسیقی دانان می توانند چندین موضوع را در یک لحظه ی واحد پردازش و تحلیل کنند. همانطور که در بالا نیز گفته شد این موضوع به این دلیل است که موسیقی به شما یاد می دهد همزمان از چندین حس خود استفاده نمایید. بدین ترتیب مهارت های چند حسی شما افزایش خواهد یافت.
- موسیقی جریان خون در مغز را بهبود خواهد بخشید. مطالعات نشان داده که حتی نواختن آلات موسیقی در اندازه های بسیار کم نیز می تواند جریان خون در نیمکره ی چپ مغز را بهبود ببخشد که سهم زیادی در افزایش انرژی بدنی شما نیز خواهد داشت.
- موسیقی به ریکاوری مغز کمک می کند. کسانی که دچار سکته های مغزی یا دیگر مشکلات مغزی شده اند با نواختن موسیقی بسیاری از عملکردهای مغزی گذشته خود را بازیافته اند.
- موسیقی اضطراب و استرس را کاهش می دهد. مطالعاتی که بر روی بیماران مبتلا به سرطان شکل گرفته نشان می دهد که گوش دادن و نواختن موسیقی در این افراد استرس و اضطراب آن ها را به مقدار زیادی کاهش می دهد. این نتیجه در مطالعات مشابه نیز تایید شده است.
- آموزش موسیقی عملکرد اجرایی مغز را تقویت می نماید. عملکرد اجرایی مغز شامل پردازش اطلاعات و به یادآوری خاطرات و اطلاعات گذشته، کنترل رفتار، ساخت وسایل و حل کردن مشکلات و مسائل است. اگر این کارکرد مغز بهبود پیدا کند زندگی بهتر و با کیفیت تری در انتظار فرد خواهد بود و مطالعات نشان داده که آموزش موسیقی چنین قوه ای را هم در کودکان و هم بزرگسالان تقویت می نماید.
