دکتر فرخ فرهی – طب زیبایی – کلگری
درماتیت (Dermatitis) به معنی التهاب پوست می باشد. مهمترین نوع درماتیت، اگزما به خصوص اگزمای آتوپیک است. گاهی اوقات اگزما و درماتیت معادل در نظر گرفته میشوند. برخی از انواع درماتیت:
درماتیت آتوپیک (Atopic dermatitis): در کودکان شایع است، به نظر میرسد که ارثی باشد چرا که تقریباً همیشه سابقه خانوادگی درماتیت یا آسم در این افراد وجود دارد. نشانههای این نوع درماتیت عبارتند از: خشکی پوست به همراه خارش، بثورات بر روی صورت، داخل آرنج، پشت زانوها، و بر روی دستها و پاها. خارش پوست موجب قرمزی، ورم، ترک، خروج مایع، کلفتی پوست و پوسته اندازی می شود.
درماتیت تماسی تحریکی (Irritant contact dermatitis): درماتیت تماسی تحریکی شایعترین نوع درماتیت است و حدود ۸۰ درصد درماتیتها را شامل میشود. این نوع درماتیت از تماس مکرر پوست با موادی مثل صابون، لوازم آرایشی یا دئودورانتها ایجاد میشود. تماس با این مواد باعث ایجاد قرمزی، خشکی و خارش در پوست میشود که معمولاً کف دستها هستند که پس از استفاده باعث ایجاد درماتیت تماسی تحریکی میشوند، چون این مواد چربی و موانع محافظتکننده را از سطح پوست حذف میکنند. علائم آن بیشتر شامل قرمزی، خارش، پوسته پوسته شدن، تورم، تاول، خشکی، فلسی شدن، ضخیم شدن و احساس حرارت در نقطه تماس میشود. در موارد شدیدتر، تاولهای شدید و زخمهای باز ایجاد میشود. بیشتر افرادی که با آب در تماسند، مانند آرایشگرها و تولیدکنندگان مواد غذایی، بیشتر به این نوع درماتیت مبتلا میشوند.
درماتیت تماسی آلرژیک (Allergic contact dermatitis): درماتیت تماسی آلرژیک نوعی درماتیت است که از واکنش نسبت به مواد آلرژن ایجاد میشود و در نهایت در بدن واکنش ایمنی ایجاد میکند و باعث التهاب پوست میشود. انواع مختلف داروها، آفتکشها، لوازم آرایشی، افزودنیهای غذایی، مواد شیمیایی تجاری، مواد پلاستیکی و لاتکس و تمام موادی که به نوعی باعث بروز حساسیت میشوند، میتوانند باعث بروز این نوع درماتیت شوند. بعضی از افراد حتی به نیکل موجود در انواع جواهرات حساسیت دارند.
این نوع درماتیت به ناحیهای از پوست محدود میشود که در تماس با آلرژن قرار میگیرد مانند دست و صورت. زمانی که این حساسیت ایجاد شود، تا آخر عمر در فرد باقی میماند و کوچکترین تماس با ماده آلرژن میتواند باعث بازگشت حساسیت پوستی شود. علائم آن از خفیف تا شدید متغیر و مثل درماتیت تماسی تحریکی است. تشخیص آن هم از طریق patch test انجام میشود.
درماتیت نومولار (Nummular dermatitis): که در بعضی منابع، دیسکی شکل یا سکهای نیز نامیدهاند. نقاط آسیب دیده میتواند پوسته دار، دارای مرز و خارش دار باشند و به شکل تکههای تحریک پذیر برای چند ماه باقی بمانند.
درماتیت عصبی (Neurodermatitis): تکههای فلس دار بر روی سر ، پایین پاها، مچ، یا ساعدها ایجاد میشود.
درماتیت عفونی: به نظر میرسد تحت تاثیر عفونت باکتریایی زرد زخم (impetigo) و یا عفونتهای قارچی باشد.
درماتیت سبورئیک (Seborrhoeic dermatitis) و شوره سر: درماتیت سبورئیک با توجه به تحریک ناشی از مواد سمی تولید شده توسط مخمر مالاسزیا (Malassezia) بروز میکند. این گونه مخمر بر روی پوست سر و صورت زندگی میکنند و گاهی اوقات به جاهای دیگر هم سرایت میکنند. این عارضه با قرمزی و پوسته ریزی و خارش مشخص میشود. در مورد شوره سر لازم به ذکر است که پوسته ریزی سر بدون سرخی بروز میکند.