دکتر فرهی – طب زیبایی – کلگری
خال ها ضايعات پوستي مسطح يا برجسته پوست هستند كه ناشي از به هم خوردن تركيب طبيعي بافت هاي پوست ناشي از افزايش يا عملكرد غير طبيعي سلولهاي رنگدانه ساز پوست یا ملانوسیت ها هستند. در حقيقت خال يك نئوپلاسم خوش خيم سلولهاي رنگدانه ساز است.
وجود هرگونه تغییر در اندازه خال، رنگ خال، شکل خال و به هم خوردگی قرینگی خال می تواند از نشانههای بروز بیماری باشد و افراد در صورت دیدن این نوع تغییرات باید به پزشک مراجعه کنند.
در بعضی شرایط علت رشد خال، بیماری داخلی و یا تداخل هورمونی است و رنگ آن تیره تر می شود که یکی از شایع ترین حالات آن در دوران حاملگی است در این صورت به علت ترشح هورمونی، رنگ خال هایی که قبلا موجود بوده است تیره تر می شود و یا خال های جدید ظاهر می شود. در بیماری آکرومگالی ممکن است افرادی که مدت زیادی در معرض تابش مستقیم نور آفتاب قرار می گیرند خال هایشان تیره تر و یا تعدادشان بیشتر شود.
خال ها به دو دسته خال های مادرزادی و اکتسابی تقسیم می شوند:
خالهای مادر زادی از بدو تولد وجود دارند که ممکن است یک و یا دوهفته اول کم رنگ دیده شوند و بعد از چند هفته تیره و زبر شوند و بهتر است سریع تر برداشته شوند چون احتمال بدخیم شدن خال ها ی مادر زادی بیشتر از خال های معمولی است. برداشتن خال های مادرزادی بزرگ باید در اسرع وقت انجام شود اما اگر خال کوچک بود می توان برای برداشتن آن تا سن 10 تا 11 سالگی صبر کرد.
خال های اکتسابی در زمان کودکی تعدادشان کم و در زمان بلوغ تعداد آنها افزایش پیدا می کند، این نوع خال ها کم ضرر هستند و برداشتن آنها معمولا مقاصد زیبایی دارد.
بهترین روش برای برداشتن خال استفاده از دستگاه رادیوفرکانسی با فرکانس بالاست که بدون تخریب حاشیه سالم خال، می توان خال را برداشت. از آنجا که حاشیه بافت سالم می ماند، ترمیم محل برداشت خال معمولا بدون عارضه صورت می گیرد.
برای مراقبت از خال ها توصیه میشود که به مدت طولانی در معرض تابش نور آفتاب قرار نگیرید و همواره از ضد آفتاب استفاده کنید. همچنین از دستکاری و تحریک خال ها خودداری کنید زیرا باعث تحریک سلول های خال می شود و اگر در وضعیت خال تغییری احساس کردید یعنی اگر در اندازه، رنگ، شکل و قرینگی خال ها تغییراتی ایجاد شود باید به پزشک مراجعه کرده تا نمونه گیری شده و برای پاتولوژی فرستاده شود.
با توجه به اینکه خالها داراي انواع گوناگوني هستند، در تشخيص آنها حتما بايد به ملانوم بدخيم توجه داشت. خال اصولا خوش خيم است و به جز خالهاي مادرزادي و خالهاي ديسپلاستيك، ساير خالها اغلب بدون خطر هستند.