نویسنده : سیامک نجفی ، Best Budget Boiler and Plumbing Inc.
خانەهای مسکونی بطور کلی بوسیلەی دو یونیت گازی گرم خواهند شد. فرنس و بویلر. البتە شومینە گازی و برقی و سیستم های حرارتی برقی نیز برای استفادەی گرما دهی خانه مورد استفادە قرار می گیرند، کە از بحث مورد نظر ما در اینجا خارج است.
بویلر را در اینجا خیلی کلیتر بررسی میکنیم، ولی فرنس را بطور جزئی تر مورد بحث قرار می دهیم.
بویلر یک یونیت گازی است کە آب را داغ میکند، و آب داغ توسط یک سیستم هایدرونیکی بە داخل ساختمان فرستادە می شود و خانە توسط کفپوشهایی گرمایی کە اصولا نیم اینچ قطر دارد یا بیس بوردهای کە از یک لولەی مسی با پرەهای آلومینومی (المنت) و یک کابینت، خانە را گرم می کند. آبی کە گرمای آن از دست رفتە دوبارە بە داخل بویلر سوق دادە شدە و دوبارە کە آب داغ شد و بە داخل خانە هدایت می شود، این پروسە آنقدر ادامە پیدا می کند کە تمام خانە گرم شدە و اصطلاحا می گویند کە خانە از نظر گرمایی اشباع شدە است.
فرنس یک سیستم هوای داغ است کە توسط یک کورەی گرمایی (Heat Exchanger) هوا را داغ کردە و با استفادە از یک بلور (blower) دو طرفە کە از یک طرف هوای خانە را مکش می کند و از طرف دیگر بلور، هوایی را کە داغ شدە است بە داخل ساختمان می فرستد. بدین ترتیپ، از طرفی هوای داغی کە بداخل ساختمان هدایت می شود، سرد شدە و توسط گریل هایی کە در گوشەهای مختلف ساختمان بکار گذاشتە شدە است بە داخل فرنس مکیدە شدە و این پروسە آنقدر ادمە پیدا می کند کە عمل آشباع گرمایی انجام پذیرد.
چکونگی اشباع گرمایی
یک فرنس یا بویلر توسط یک ترموستات فرمان روشن شدن را می گیرد کە بدان کال فور هیت (Call for heat) می گویند. ترموستات متشکل از یک بورد کوچک است کە دمای خانە را اندازە گیری می کند، تا وقتی بە درجەی گرمایی دلخواه نرسیدە باشد کونتاکت را نگە داشتە و فرنس یا بویلر همانطوری گرما تولید می کنند. وقتی خانە بە درجەی گرمایی دلخواه برسد، ترموستات کونتاکت را قطع می کند، در نتیجە فرنس یا بویلر خاموش می شود.
خانەهایی کە فرنس دارند، بە شکلی هوای خانەهایشان تهویە می شود. بدین معنا کە وقتی هوای سرد بطرف داخل فرنس سوق دادە می شود تمام گرد خاک هایی کە بە هر شکلی داخل خانە آمدە و جمع شدە است بە داخل فرنس فرستادە می شود. در ورودی فرنس یک فیلتر تصفیەی هوا نصب شدە است کە هوا را صافی می کند.
دو مورد کە صاحبان خانەهایی کە فرنس دارند، بایستی رعایت کنند تا کە بهترین حالت بهرەبرداری از سیستم گرمایی خانە داشتە باشند این است کە یک ترموستات مناسب نصب کنند و یک فیلتر خوب برای فرنسهایشان.
ترموستاتهایی کە قالبیت پرگرام داشتە باشند، گزینەی خیلی مناسبتری است تا اینکە فقط یک ترموستاتی باشد کە کار یک کلید خاموش روشن فرنس را داشتە باشد. اصولا خانەها در طول ٢٤ ساعت دارای دماهای متفاوتی است. بستە بە آنکە کسانی کە در خانە زندگی می کنند، در طول روز خانە هسستند یا نە.
دمای خانەهایی کە توسط فرنس گرم می شود اصولا بین ٦٨ درجەی فارنهایت تا ٧٢ درجەی فارنهایت یا ١٨ درجەی سانتی گراد تا ٢١ سانتی گراد خواهد بود. در طول شبانە روز پایین ترین حالت گرمایی خانە قاعدتا نبایستی ٦ درجە فارنهایت کمتر از کمترین حالتی باشد کە فرنس معمولا کار می کند. یعنی اگر خانە در طی شب یا روز کە کسی خانە نیست اگر بیشتر از ٦ درجە سرد تر شود، فرنس بایستی خیلی زیاد کار کند تا بە درجەی گرمایی مطلوب برسد، کە از نظر صرفە جووی در انرژی و عمر فرنس زیاد خوب نیست. مثلا اگر کسی عادت دارد کە دمای خانەاش ٧٠ درجەی فارنهایت باشد زمانی کە خانە را ترک می کنند نبایستی کمتر از ٦٤ درجەی فارنهایت باشد.
بهترین تنطیم خانە برای کسانی کە بچەی مدرسە برو دارند و خود نیز شاغل هسستند و خانە نمی مانند، بە شیوەی زیر یک انتخاب مناسبی خواهد بود.
فرنس راس ساعت ٦ صبح روی ٦٨ درجە فارنهایت ٧ صبح ٧٠ درجە فارنهایت وا گر عادت دارند کە خانە بیشتر از ٧٠ درجە گرم باشد، آنرا بیشتر گرم کنند. و ساعت ٨ صبح روی ٦٦ (یا حد اکثر ٦٤) درجە فارنهایت. ساعت ٤ بعد از ظهر٧٠ (یا ٧٢) درجە فارنهایت و بعد از ١٠ شب ٦٦ و نهایتا بعد از ١٢ شب روی ٦٤ درجە فارنهایت گذاشتە می شود. البتە اگر خانەهایی باشید کە عادت دارید خانە گرم نگە داشتە شود باز هم سرد تر از حالت معمولی گرم است. حداقل ٢ درجە پایین تر از حالت معمولی باشد.
بدین ترتیپ ترموستات با قابلیت پروگرام یک وسیلەی کلیدی برای صرفە جویی در امر انژی خواهد بود.
وسیلەی دیگری نیز کە بدان اشارە کردیم کە هم در امر صرفەجویی انژی و هم عمر فرنس و هم سلامتی تنفسی بسیار قالب اهمیت است فیلتر فرنس است.
فیلترهای فرنسها درجات بسیار متفاوت و انواع متفاوتی دارند. بهترین حالت این است کە با هر انتخاب فیلتری کە هستید و روی فرنس شما نصب است، نگذارید کە کثیف نگە داشتە شود، مدام بایستی تمیز شدە یا تعویض شود. اصولا خانەهایی کە حیوان خانگی دارند و در جایی مثل آلبرتا کە هوا خشک است و بارندگی کم است و هوای داخل خانەها زود آلودە می شود هر ماه یا ٢ ماه یک بار بایستی فیلتر عوض شود. و اگر حیوان خانگی نداشتە باشند اصولا کمی دیر بە دیرتر فیلتر تعویض می شود.
بحث فیلتر یک بحث مفصلی است. کە تکنیسن های ماهر و دورە دیدە با برسی وضعیت خانە و بودجەی صاحب خانە و اولویت وی می تواند یک گزینەی بحث برا نگیز است.
مورد دیگری کە صاحب خانە بایستی رعایت کند، سرویس سالانەی فرنس است. در واقع یک تکنیسین دورە دیدە با توجە بە استانداردهای فنی، تمام فرنس را برسی می کند و المنتهای مورد نیاز و ضروری کە بایستی قابلیت های خاصی داشتە باشد اندازە گیری می کند. اگر نیاز بە تعویض داشتە باشد، آنرا عوض می کند. و همچنین اگر فرنس و هواکشها نیاز بە تمیز کاری داشتە باشد، آنرا پیشنهاد می کند. در سرویس سالانە، سنسور حرارتی حتما تمیز میشود کە خیلی مهم است، و فیلتر هوا اگر عوض نشدە باشد، تعویض خواهد شد. تمام سویچهای حرارتی، فشار گاز، سویچ فشار هوا (PRESURE SWITCH) وفشار ونت موتور و مقاومت گاز ولو و مقاومت اگنایتر اندازە گیری می شود. کە همین باعث می شود کە یک خاطر جمعی کلی بە صاحب خانە بدهد کە در طی زمستان پیش رو بدون دغدغە لذت گرما را بیشتر حس کند.