نویسنده : سیامک نجفی ، Best Budget Boiler and Plumbing Inc.
ترموستات وسیلەایی است کە برای قطع و وصل یک جریان ولتاژ پایین بکار گرفتە می شود کە این قطع و وصل با حساسیت گرما و یا سرما اتفاق می افتد. مثل یک کلید قطع و وصل برق کە با دست آن را قطع یا وصل می کنیم.
ترموستات کلیدی است کە برای خاموش و روشن کردن وسیلەهای گرمایشی و یا سرمایشی در بحث سیستم های گرمایی بکار گرفتە می شود. برای اینکە موضوع ترموستات روشن شود و چگونە ترموستات مناسب را برای فرنس خود انتخاب کنیم و از تخفیف ویژە آلبرتا انژی افیشنسی (Rebate) استفادە کنیم، اشارەی کوتاهی بە چگونگی کارکرد ترموستات می کنیم.
بای متال ستریپ (Bimetal Strip)
سادە ترین ترموستات های سنتی و قدیمی از دو نوار فلزی متفاوت تشکیل شدە است کە هر کدام از این فلزها دارای ظرفیت انبساط طولی گرمایی متفاوتی هستند.
(Delta L=L.K.DeltaT کە در آن K ظریب انبساط طولی است، و دلتا تی اختلاف دما و دلتا ال انبساط طولی است)
این امر باعث می شود کە یکی از فلزها بر اثر گرما و سرما قابلیت خمیدگی متفاوتی از خود نشان دادە و مثل یک پل عمل می کند، کە وقتی جهت خمیدگی یا پل بە سمت پایین باشد، جریان را با خود حمل کردە و اتصال را برقرار می کند. وقتی گرما افزایش پیدا کردە و یکی از فلزها باعث جمع شدن پل شدە و در نتیجە اتصال را قطع می کند. بە این صورت سمت پل بطرف پایین ترموستات اتصال را برقرار کردە و فرنس یا بویلر روشن می شود و وقتی گرما افزایش پیدا کرد فلز بسمت بالا یا جهت پل بسمت بالا رفتە و در نتیجە اتصال را قطع می کند کە حاصل کار این خواهد شد، کە فرنس یا بویلر خاموش می گردد.
جیوە
جیوە یکی از عناصری است کە خاصیت رسانایی دارد. وقتی اتاق سرد می شود کویل داخل ترموستات بطرف پایین خم شدە و جیوەی مایع بطرف سمت چپ بر می گردد کە این جیوە باعث اتصال شدە و در نتیجە فرنس یا بویلر روشن می گردد. انتخاب جیوە بە خاطر خاصیت مایع بودن و رسانا بودن آن می باشد.
دیجیتال
با پیشرفت تکنولوژی و صنعت ترموستات، تکامل زیادی در این زمینە پدیدار گشتە است. اولین نسل سیستم ترموستات دیجتالی سیستم های سادەی است کە قابلیت خاموش و روشن کردن و بالا و پایین آوردن درجەی گرمایی را دارند. نسخەی پیشرفتەی ترموستات دیجیتالی قابلیتی است کە منجر بە روشن شدن فن یا پنکەی فرنس است. اصولا این امر برای تابستانان بکار گرفتە می شود تا هوای خانە را تهویە کند، بە همین خاطر بە ان سویچ تابستانە نیز می گویند.
نسخەی پیشترفتە ترترموستاتهای دیجتالی قابلیت پروگرام کردن می باشد. کە اینجا است امر صرفە جویی انژی اتفاق می افتد. با پرگرام کردن ترموستات برای زمانهایی کە خانە نیستید یا پایین آوردن دما برای زمان خواب، باعث می گردد کە انژی زیادی در این میان صرفە جویی شود.
ترموستاتهای وای-فای، آخرین دست آورد تکنولوژی در امر ترموستات است، کە می توان آنرا از راه دور و حتی خارج از کانادا کنترل کرد. و دمای خانە را با آن تنظیم کرد. معروفترین ترموستاتهای وای-فای نست، اکوبی، و هانیول لیریک تی٦ (Nest, Ecobee, Honeywell Lyric T6pro)می باشند.
انتخاب ترموستات
انتخاب ترموستات برای یک فرنس یکی از موردهایی است کە نمی توان براحتی انجام داد و نیاز بە تبهر و مهارت فنی دارد. مثلا بایستی دانست، کە آیا فرنس یک استیج است یا ٢ استیج، و همین طور ترموستات ما مطباقت با استیجهای گرمایی و سرمایی دستگاه دارد یا نە. و مورد دیگر کە بە آن بایستی توجە کرد، این است کە چند رشتە سیم از فرنس بە ترموستات کشیدە شدە است. اکثر خانەهای قدیمی ٢ رشتە سیم دارند، کە ما برای ترموستات های جید حد اقل ٤ رشتە سیم نیاز داریم کە درمواردی تا ٧ رشتە سیم ممکن است نیاز بشود.
فست دوایس یا اد وایر (Fast Device or Add a Wire)
این وسیلە برای زمانی بکار گرفتە می شود، کە اضافە کردن سیم ترموستات عملی نیست بە دلیل اینکە دیوارهای ساختمان تمام شدە و بستە است. بە همین خاطر این وسیلە را بکار می گیرند تا بستە بە نیاز چند رشتە سیم بە کار ما می آید، فست دوایس مربوطە را بکار می بریم کە بە شیوەی فرستندەگی و گیرندگی الکترونیکی بدون اینکە نیازی باشد کە عملا سیمی کشیدە شود، را امکان پذیر می سازد. درواقع قسمت فرستندە در پشت ترموستات در داخل دیوار قایم است و گیرندە آن در داخل فرنس بکار گذاشتە می شود.
تخفیف ویژەی ترموستات یا ریبت (Rebate)
دولت آلبرتا مردم را تشویق می کند تا بشکل حمایت هایی بتواند مردم را قانع کند تا بە شکل های متفاوت در صرفە جویی انژی همکاری کنند. یکی از راه هایی کە برگزیدەاست، واگذاری ١٠٠ دلار بە مردم است. اگر یک ترموستات وی-فای بە روی فرنس آنها نصب کنند این ١٠٠ دلار شامل حال آنها خواهد شد.
نحوەی عمل بدین صورت است، کە از هر جایی کە اجازەی فروش این چنین ترموستاتهایی را داشتە باشند، یک کوپی از فاکتور خرید را برای آلبرتا انژی افیشنسی می فرستند، کە بعد از چند روز، یک چک ١٠٠ دلاری بە آدرس منزل فرستادە خواهد شد.