مقایسه عملکرد سیستمهای سلامت و درمان کشورهای مختلف فرصتی برای سیاستگذاران حوزه سلامت و بخش عمومی فراهم میکند تا به تعیین بهینه بودن عملکرد سیستم سلامت و درمان کشور کانادا به نسبت کشورهای همسطح آن در حوزه بینالملل بپردازند. در مجموع، دادههای بررسی شده حاکی از آن است که اگرچه کانادا در بین کشورهای عضو سازمان همکاریها و توسعه اقتصادی یا OECD دارای گرانترین سیستم بینالمللی در حوزه سلامت و درمان است اما عملکرد آن در این زمینه متوسط رو به ضعیف است.
این مطالعه از یک رویکرد «ارزش کیفی در برابر ارزش کمی» برای مقایسه هزینه و عملکرد ۲۸ نوع از سیستمهای سلامت و درمان در کشورهای با درآمد بالا استفاده میکند. سطح هزینهکرد برای سلامت و درمان با استفاده از ۲ شاخص اندازهگیری میشود در حالی که عملکرد سیستم سلامت و درمان هر کدام از این کشورها با استفاده از ۴۰ شاخص اندازهگیری میشود که نمایانگر ۴ دستهبندی گسترده است.
۱) موجود بودن منابع
۲) کاربرد منابع
۳) دسترسی به منابع
۴) عملکرد کیفی و بالینی
تعداد ۵ معیار اندازهگیری وضعیت کلی سلامت جمعیت نیز در این مجموعه گنجانده شده است. اگرچه این شاخصها به میزان زیادی ممکن است تحت تاثیر سایر عوامل تعیین کننده سلامت قرار بگیرد که در خارج از قلمرو سیستم سلامت و درمان و سیاستهای متعلق به یک کشور خاص قرار دارند.
هزینهکرد برای سلامت و درمان
کانادا بیشتر از اکثریت کشورهای عضو OECD که دارای سیستمهای بینالمللی سلامت و درمان هستند برای حوزه سلامت و درمان هزینه صرف میکند. بعد از انطباق سنی، به ویژه درصد جمعیت بالای ۶۵ سال، کانادا در رتبه چهارم کشورهای دارای بالاترین درصد هزینهکرد از مجموع تولید ناخالص داخلی (GDP) برای حوزه سلامت و درمان و در رتبه دهم بالاترین کشورها از نظر درصد سرانه هزینهکرد در حوزه سلامت و درمان قرار میگیرد.
موجود بودن منابع
موجود بودن منابع پزشکی شاید یکی از اساسیترین ضروریات برای عملکرد صحیح هر سیستم سلامت و درمان باشد. دادهها نشان میدهند که کشور کانادا به طور گسترده منابع انسانی و سرمایههای پزشکی کمتری نسبت به بسیاری از مناطق همسطح خود دارد که مقادیر پولی مشابهی در حوزه سلامت و درمان خود صرف میکنند. بعد از انطباق گروههای سنی میتوان گفت که کانادا به طور چشمگیری دارای سرانه پزشکان، تختهای بستری بیماران اورژانسی و تختهای بستری بیماران روانی کمتری در مقایسه با کشورهای عضو OECD مشمول این مطالعه است (رتبه آن در تعداد پرستاران نزدیک به میانگین است). در حالی که کانادا دارای بیشترین تعداد دوربینهای عکسبرداری گاما است (به ازای هر ۱ میلیون نفر) اما بر اساس دادههای موجود قابل مقایسه، سایر تکنولوژیهای پزشکی در این کشور کمتر از متوسط کشورهای درآمد بالای عضو OECD با سیستمهای بینالمللی سلامت و درمان است.
کاربرد منابع
منابع پزشکی در صورتی که خدماتشان توسط افراد متقاضی مورد استفاده قرار نگیرد کاربرد چندانی نخواهند داشت. دادهها نشان میدهند که عملکرد کانادا در استفاده از منابع، عملکرد در نرخهای بالاتری از متوسط کشورهای عضو OECD در نیمی از شاخصهای بررسی شده (برای مثال، مشاوره پزشکی و جراحی زانو) و نرخ متوسط به پایین در سایر موارد حالتی ترکیبی داشته است. کانادا کمترین میزان فعالیتهای بیمارستانی را در گروه کشورهای مورد مطالعه گزارش میدهد (اندازهگیری شده توسط نرخهای ترخیص بیماران).
دسترسی به منابع
در حالی که سطح منابع پزشکی موجود و کاربردشان میتواند تصویری شفاف در مورد در دسترس بودن آنها فراهم کند اما اندازهگیری مستقیمتر این میزان دسترسی توسط بررسی معیار بازههای زمانی درمان و موانع مرتبط با هزینههای مالی این دسترسیها مفید فایده خواهد بود. کانادا در ۴ شاخص از ۵ شاخص بازه زمانی درمان رتبه خوبی کسب نکرده است و عملکرد آن در میان ۱۰ کشور متوسط از لحاظ شاخص اندازهگیری درصد بیمارانی که هزینه درمانی را مانع عمده دسترسی به این منابع عنوان کردهاند بدتر بوده است.
عملکرد کیفی و بالینی
بعد از بررسی شاخصهای مربوط به موجود بودن، دسترسی به، و کاربرد منابع، گنجاندن برخی معیارهای اندازهگیری عملکرد کیفی و بالینی در حوزههای مراقبتهای اولیه، مراقبتهای اورژانسی، مراقبت از سلامت روانی، درمان سرطان و امنیت بیمار نیز به همان اندازه میتواند حائز اهمیت باشد. در حالی که کانادا در ۵ شاخص از عملکرد بالینی و کیفی خوب عمل کرده است (مانند نرخ نجات بیماران از سرطان سینه، روده بزرگ و روده کوچک)، عملکرد آن در ۷ شاخص بررسی شده دیگر در این مطالعه یا تفاوتی با متوسط کشورهای همسطح آن نداشته یا در برخی موارد حتی عملکردش در بیماریهای روحی پس از زایمان و قطع عضو ناشی از بیماری دیابت قابل قبول نبوده است.
دادههای بررسی شده در این گزارش نشان میدهند که یک عدم تعادل بین ارزش درمانی دریافت شده توسط کاناداییها و مقدار نسبتا بالای پولی که آنها صرف سلامت و درمان خود میکنند وجود دارد. اگرچه کانادا بین کشورهای عضو OECD گرانترین سیستمهای بینالمللی سلامت و درمان را در اختیار دارد اما عملکرد آن در زمینه موجود بودن منابع پزشکی و دسترسی به این منابع به طور کل پایینتر از میانگین کشورهای عضو OECD است و این درحالی است که عملکرد این کشور در زمینه کاربرد منابع و عملکرد کیفی و بالینی حالت ترکیبی دارد.
منبع: fraserinstitute