آمازون، غول خرده فروشی جف بزوس، یکی از الهام بخش ترین شرکت هایی است که در دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات، میلیون ها نفر را به طور مستقیم و غیر مستقیم به کار مشغول کرده و توانسته در قالب سیاست کسب و ادغام، ده ها شرکت را در زمینه های مختلف، به مجموعه شرکت های اقماری خود اضافه کند.
از معروف ترین شرکت هایی که امروز در تملک آمازون قرار دارند می توان به IMDB و ALEXA اشاره کرد که هر یک در عرصه سینما و تحلیل اطلاعات اینترنتی، غول هایی تاثیرگذار هستند. جف بزوس، موسس و CEO امروزی آمازون، یکی از بنیانگذاران انقلاب دیجیتال در عصر شکوفایی دات کام ها (دهه نود میلادی قرن بیستم) به شمار می رود.
شرکتی که او تاسیس کرد، الهام بخش هزاران کسب و کار خرد و بزرگ در سراسر جهان شد. ما آمازون را با کیندل و کتابفروشی آن بیش از سایر کسب و گار این مجموعه می شناسیم. در حالی که آمازون، امروزه وضعیتی بزرگ تر از آنچه در ذهن داریم دارد و از کسب و کار سبز تا اعزام موشک به فضا و حتی برنامه اعزام فضانورد را در دستور کار خود در سال های آینده دارد.
در گزارش امروز، به ۲۰ موضوع جالب درباره غول خرده فروشی اینترنت اشاره می کنیم که شاید دانستنش برای علاقمندان به کارآفرینی دیجیتالی (Digital Entrepreneurship) و فعالیت غول های سیلیکون ولی، جالب توجه باشد.
گاراژی تاریخ ساز
گوگل، غول جستجوی اینترنت از یک گاراژ شروع به کار کرد و امروز با صدها میلیارد دلار ارزش جایگزینی، از بزرگان عصر دیجیتال به شمار می رود و خیلی ها، اینترنت را با google.com شناختند. آمازون نیز هم چون شرکت خلاق Google در سال ۱۹۹۸ میلادی که فعالیتش را در گاراژ خانه خانم سوزان وویچتسکی (Susan Wojcicki)، رهبر فعلی یوتیوب آغاز کرد، جف بزوس نیز فعالیت این پرتال را در دفتری که در گاراژ خانه اش ایجاد کرده بود، استارت زد.
خانه ای اجاره ای که به قیمت ۸۹۰ دلار در ماه گرفته شده بود. ۱۹ جولای ۱۹۹۵ میلادی، زمانی بود که آمازون دات کام از این خانه شکل گرفت و منتشر شد. استارتی که کم تر از یک دهه، او را در فهرست میلیاردر های جهان و یکی از برترین شرکت های دیجیتالی تاریخ قرار دارد.
منطقه Bellevue در واشنگتن آمریکا، جایی بود که شاهد تولد و ظهور یکی از میراث های قرن بیستم و از بزرگان عصر دیجیتال بود. جف بزوس این خانه را در اواسط دهه نود میلادی در قرن بیستم اجاره کرد و نخستین ماه های فعالیت شرکت در آن جا راهبری شد. احتمالا چند دهه دیگر، گاراژهایی که آمازون و گوگل از آن، دنیای دیجیتال و سبک زندگی انسان قرن بیست و یکم را دگرگون کردند، موزه ایی برای بازدید انسان های نیمه دوم قرن بیست و یکم شود.
اسم اول: Cadabra
داستان نامگذاری برندها نیز، روایت و تاریخ جذابی دارد که ما را با رویدادهایی که منجر به انتخاب برندها و نام گذاری شرکت ها به اسم های امروزی می شود، آشنا می کند.
جف بزوس، بنیان گذار آمازون، نخستین اسمی که برای شرکتش انتخاب کرده بود، کادابارا نام داشت که تلفظی عجیب و مجیکال داشت، اما پس از مدتی از نام گذاری این نام بر روی کسب و کار جدیدش منصرف شد. او این اسم را زمانی انتخاب کرد که از کارش در نیویورک به عنوان معاون امور خدمات مالی شرکت D.E SHAW استعفا داد و با کمک همسرش تصمیم گرفت تا فروش اینترنتی را دنبال کند.
بزوس نیز همچون برخی از بزرگان کسب و کار اینترنتی، فعالیت خود را با کمک همسرش آغاز کرد.
اسم دوم: Relentless
علاوه بر نام بالا، اسم دیگری که برای سایت آمازون انتخاب شده بود، relentless به معنی بی رحم بود. جالب است که بدانید این نام، هیچ پرتالی بر روی آن طراحی و بارگذاری نشده است و با تایپ relentless.com، با صفحه ای خالی مواجه می شوید. گر چه به نظر می رسد، صاحب امتیازی داشته باشد.
البته این وضعیت شاید برای دهه ها ادامه نداشته باشد و شما می توانید از این ایده الهام بگیرید و دامنه هایی که معانی و مفاهیم خاص دارند را انتخاب و بر روی پسوند ملی ایران (.ir) و مشتقاتش، ثبت کنید و به عنوان یک سرمایه گذاری به آن نگاه کنید.
مثل: extraordinary.ir یا spinoff.ir یا حتی enabled.ir
درباره دنیای نام گذاری domain ها و انتخاب پسوندها و سایت هایی که به خرید و فروش و حراج دامنه ها مشغول هستند، در آینده گفتاری ارائه می کنیم تا با شیوه سرمایه گذاری در این عرصه دیجیتال هیجانی آشنا شوید.
ایندکس اولیه آمازون
در اواسط دهه نود میلادی، وقتی سایت آمازون راه اندازی شد، برای فروش کتاب در نظر گرفته شد و شکل و شمایلی به صورت تصویر بالا داشت. بر روی آن نوشته شده بود که ۱ میلیون عنوان کتاب با قیمت کم، امکان جست و جو و خرید خواهد دارد.
همین موضوع باعث شد که جری یانگ، یکی از موسسان Yahoo با ارسال پست الکترونیک به جف بزوس، از علاقه اش برای تبلیغ و معرفی آمازون بر روی yahoo.com بگوید که با استقبال جف مواجه شد.
در ایندکس اولیه آمازون دات کام، ۲۰ موضوع اصلی که ۱ میلیون کتاب بر روی آن طبقه بندی شده بود در اختیار مخاطبان قرار داشت. اما در آن روز، امکان جست و جوی تخصصی کتاب ها و هم چنین مشاهده نظرات خوانندگان کتاب در بخش review هم چون شیوه کنونی گسترده در دسترس نبود و بخش customer review تا حدودی به مشتریان برای انتخاب کتاب ها، کمک می کرد.
جالب است که بدانید از سال ۱۹۹۵ میلادی تا به امروز، هزاران بار این صفحه تغییر یافته و ما شاهد توسعه فناوری آمازون با تغییر این ایندکس هستیم.
اگر قصد مشاهده این تغییرات جالب را دارید به آرشیو کل اینترنت مراجعه کنید . اکنون ۷۰۱ میلیون صفحه در اینترنت روی کلید واژه amazon.com ارايه می شود که بخشی از قدرت آمازون را به رخ رقبا می کشد.
آمازون و سفر به فضا
همانطور که گفتیم، آمازون اکنون به فکر فتح فضا و اعزام انسان به جو کره زمین در آینده ای نه چندان دور است. اخیرا «جف بزوس»، مدیرعامل و مؤسس شرکت آمازون، اعلام کرد که کمپانی «بلو اوریجین» که متعلق به اوست، با همکاری کمپانی فرانسوی «یوتل‌ست»قراردادی امضا کرده است مبنی بر اینکه ماهواره‌های ارتباطی را عملیاتی کنند تا از این طریق بتوانند تا سال ۲۰۲۲ ماهواره‌ای را مجهز به موشک به فضا پرتاب کنند.
گفته شده که ماهواره گلن جدید تا به امروز قدرتمندترین موشک این کمپانی لقب گرفته است و برنامه‌ریزی‌هایی که برای آن صورت گرفته به گونه‌ای است که آن را قادر می‌سازد به فراتر از مدار زمین که در حال حاضر ایستگاه بین‌المللی فضایی به دور این سیاره می‌چرخد، دسترسی پیدا کند.
دانشمندان پیش‌بینی کرده‌اند که این ماهواره تا سال ۲۰۲۰ اولین پرتاب خود را تجربه خواهد کرد. موشک فعلی این کمپانی به نام «New Shepard» تنها در پروازهای زیرمداری شرکت می‌کند که فقط به فراتر از حواشی گرانش زمین دسترسی دارد.
بزوس جزء مدیران عامل عالی رتبه‌ای است که به دنبال کاهش قیمت پروازهای فضایی است و قصد دارد انسان‌ها را در قالب یک سرمایه‌گذاری خصوصی به فضا اعزام کند.
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، و ریچارد برانسون، رئیس شرکت «ویرجین»، پروژه‌های فضایی متعددی را در دستور کار خود دارند. کمپانی «اسپیس‌ایکس» ماسک نیز با یوتل‌ست مشارکت کرده است. ماسک در سال ۲۰۱۷ میلادی اعلام کرد که اspace X قرار است دو گردشگر فضایی را در سال ۲۰۱۸ به کره ماه بفرستد.
اولین کتابی که در آمازون فروخته شد
شاید برای شما جالب باشد که بدانید، نخستین کتابی که در سایت آمازون در سال ۱۹۹۵ میلادی به فروش رسید، چه کتابی بود. این کتاب، کتابی تخصصی در زمینه سیالات با عنوان: Fluid Concepts & Creative Analogies نوشته داگلاس هافستاد بود که مدل های رایانه ای مکانیک بنیادی را تشریح می کرد.
در تصویر بالا، صورتحسابی که امازون برای خریدار صادر کرده و جلد روی کتاب را مشاهده می کنید.
زنگی جادویی!
طبق گفته های براد استون در این کتاب با عنوان مغازه همه چیز: The Everything Store: Jeff Bezos and the Age of Amazon–
که در اکتبر ۲۰۱۳ میلادی منتشر شد، در روزهای آغاز به کار فعالیت آمازون در سیاتل، زنگی در دفتر این شرکت وجود داشت که هر گاه خریدی انلاین صورت می گرفت، این زنگ به نشانه اعلام خرید، به صدا در می آمد!
اشتباهات بزرگ در روزهای اولیه آمازون
طبق ویدئویی که بعدها در یوتیوب به اشتراک گذاشته شد، شرکت آمازون به واسطه خطاهای برنامه نویسی که در روزهای نخستین فعالیتش با آن رو به رو بود، به مشتریان این امکان را می داد که از شرکت آمازون، درخواست دریافت وجه کنند!
سفارش منفی (negative order) در سایت آمازون در روزهای نخستین آغاز به کارش سبب می شد تا به کارت اعتباری مشتریان، پول هایی واریز شود. این اشتباه برنامه نویسی، تا مدت ها گریبانگیر سایت بود تا بالاخره رفع شد.
همکاری امازون و B&N
در سال ۱۹۹۷ میلادی، یکی از برترین پرتال های فروش کتاب در اینترنت به نام Barnes&Nobles از آمازون شکایت کرد. این شرکت آمازون را متهم کرده بود که در دهه نود میلادی، شعار “ بزرگ ترین کتاب فروشی کره زمین” که توسط این شرکت انتخاب شده بود، اشتباه و یک تبلیغ گول زننده است.
این لایحه فضایی ره به جایی نبرد و هم چنان آمازون از این شعار وسوسه کننده در ادامه فعالیت کسب و کارش استفاده کرد و به نظر می رسد، امروزه چنین ادعایی با توجه به میزان فروش سالانه کتاب در آمازون و درامد حاصله، ادعایی صحیح باشد.
ساعات کاری در روزهای اولیه
در نخستین سال های فعالیت آمازون، از نخستین کارمندانی که به استخدام شرکت در آمده بودند انتظار می رفت که کم تر از ۶۰ ساعت در هفته (۱۰ ساعت در روز) کار نکنند. درباره این حقایق، به مقاله ای که درباره حقایق کسب و کار جف بزوس در نخستین سال های راه اندازی آمازون منتشر شده، مراجعه کنید.
استخدام انبوه
استخدام انبوه کارکنان فصلی در شرکت آمازون زمانی آغاز شد که تعطیلات ژانویه ۱۹۹۸ میلادی آغاز شد و این شرکت با انبوه سفارش کالا از سراسر آمریکا و جهان مواجه شد. گفته شده که در آن زمان، آن قدر تعداد کارکنان نسبت به لود کاری بالا بود که کارمندان، برخی از اعضای خانواده خود را برای کمک به سازماندهی سفارشات، به شرکت می آوردند!
تعداد کارکنان امروز
شرکتی که در یک گاراژ اجاره ای ۸۹۰ دلاری در ماه و در اواسط دهه نود میلادی شروع به کار کرد، اکنون بیش از ۲۶۸ هزار کارمند در سراسر جهان در اختیار دارد. شمار کارکنان آمازون، از کل کارمندان غول نرم افزار دنیا یعنی مایکروسافت که ۲۲ سال قبل از تاسیس آمازون راه اندازی شده بود، بیش تر است.
اما ارزش بازاری مایکروسافت به مراتب بیش تز از کل ارزش بازاری آمازون دات کام براورد می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره منابع انسانی آمازون، به این مقاله مراجعه کنید. آمازون در سال ۲۰۱۵ میلادی، بیش از ۱۰۷ میلیارد دلار درآمد کسب کرد که چند برابر فروش نفت ایران در آن سال بود.
انبار ۱ میلیون فوت مربعی
بزرگ ترین انبار کالای غول خرده فروشی دنیای وب، در فونیکس آریزونا آمریکا قرار دارد که مساحتی به وسعت ۱.۲ میلیون فوت مربع را شامل می شود و در تصویر بالا مشاهده می کنید. درباره ۱۲ حقیقت عجیب درباره آمازون به این مقالهمراجعه کنید.
یکی از کارکنان آمازون درباره وسعت انبارهای آمازون قبلا به نشریه Mirror گفته بود که در هر شیفت کاری، بیش از ۱۱ مایل را مجبور است در طول روز در داخل این انبارهای عظیم، رفت و آمد کند.
ربات های آمازون
برای کمک به کارکنان بخش انبار در انبارهای غول پیکر آمازون در سراسر آمریکا، اکنون، ربات هایی برای کمک به کارکنان و مدیران این انبار ها تعبیه شده است که کارهای حمل و نقل را انجام می دهد.
این ربات های حمل و نقل کالا، توسط شرکت Kiva System طراحی و ساخته شدند که این شرکت نیز در غالب سیاست کسب و ادغام آمازون، در سال ۲۰۱۴ میلادی به مبلغ هفت صد و هفتاد و شش میلیون دلار خریداری شد.
جزییات بیشتر درباره این معامله را در این گفتار دنبال کنید. علاوه بر ربات ها، اسپیکر آمازون هم طوفانی به پا کرده است.
نام اولیه Kindle
دستگاه جادویی کیندل که نوعی کتاب خوان دیجیتالی(e-book reader) آمازون بود و میلیون ها دستگاه از ان به فروش رسید و اکنون برخی از کتاب های این سایت، با نسخه کیندل به فروش می رسد، ابتدا نام Fiona بر آن گذاشته بودند که شخصیتی در کتاب عصر الماس (Diamond Age) نوشته Neal Stephenson بود.
گزارش هافتینگتون پست را درباره این نام گذاری جالب بخوانید.
در این کتاب، فیونا، کتابی شبیه ماشین در اختیار داشت که همه کتابخانه های دنیا و برنامه های تلویزیونی و دانش بشری را در خود جای می داد. تیم توسعه دستگاه، این نام را به واسطه چنین الهامی از آن کتاب، مطلوب دانستند اما جف بزوس، در نهایت نام کیندل را انتخاب کرد.
این دستگاه اول بار، نوامبر ۲۰۰۷ میلادی توسط جف بزوس، رهبر آمازون معرفی شد و اکنون گران ترین نسخه آن که Kindle 1نام دارد، ۴۰۰ دلار قیمت گذاری شده است. ۴.۶ میلیون نسخه کتاب الکترونیکی در بستر کتاب خوان دیجیتالی Kindle اکنون در دسترس مخاطبان قرار دارد.
تعداد و ارزش واقعی فروش های آمازون از این دستگاه جادویی کتاب خوان اعلام نشده است اما برخی، از فروش ۴ میلیارد دلاری آمازون از این دستگاه در سال ۲۰۱۲ میلادی خبر دادند.
پتنتی درآمد زا
خرید با یک کلیک(Buy Now With 1-click) ، الگوی کسب و کار جالبی که آمازون، برای تسهیل و تسریع خرید و سفارش و حمل محصولاتی که کاربران در سایت انجام می دادند خلق کرد و این روش سیستماتیک سفارش گیری تا حمل و تحویل مرسوله، به عنوان یک پتنت به نام آمازون ثبت شد.
امروزه، هر خریدی که در iTunes اپل انجام می دهید، به واسطه استفاده از این پتنت، حق شارژی به آمازون پرداخت می شود. درباره لیسانس این patent به شرکت Apple، این گفتار را مشاهده کنید.
رییسی سخت گیر
جف بزوس، رهیر خلاق و میلیاردر آمازون، خود را رییسی سخت گیر می داند که هیچ وقت از داد زدن سر کارکنانش ناراحت نمی شود! او درباره حقایقی که در زمان عصبانی شدن به کارکنانش می گوید، سخنانی گفته است که در این گفتار می توانید دنبال کنید.
کارمندان کارآفرین
برخی از کارکنان خلاق و نوآور آمازون، پس از ترک شرکت، توانستند کسب و کارهای خیلی موفقی را تاسیس و هدایت کنند که جیسون کیلار، بنیان گذار سایت Hulu.com و چارلی چیوور، موسس سایت Quora.com از آن جمله بودند.
ضررهای بزرگ
آمازون در آگوست ۲۰۱۳ میلادی، بیش از ۴.۸ میلیون دلار را به خاطر این که پرتالش به مدت ۴۰ دقیقه از دسترس خارج شد، از دست داد. درباره جزییات این نقض فنی سرور آمازون در این مقاله، جزییاتی ارائه شده است که خواندنش را توصیه می کنیم. یعنی ضرر ۱۲۰ هزار دلاری در هر ثانیه.
طبق گزارش های سال ۲۰۱۳ میلادی، جف بزوس موسس و مدیرعامل کنونی آمازون، سالانه ۸۱ هزار دلار حقوق از این شرکت دریافت می کند که پایین ترین رقم دریافتی حقوق در میان CEO های سیلیکون ولی به شمار می رود. گزارشبلومبرگ را در این باره بخوانید. بزوس، ۸۷ میلون سهم آمازون را در اختیار دارد که ارزشی بیش از ۲۳ میلیارد دلار دارد.
