در این مطلب میخواهیم به بررسی وضعیت بدهی فدرال کانادا در دورهٔ نخست وزیرهای مختلف بپردازیم و ابتدا توضیح میدهیم که چرا این شاخص، بسیار مهم است.
در صد و پنجاه سال اخیر، کانادا ۲۳ نخست وزیر داشته که به توسعهٔ کشورمان کمک کردهاند و هر کدام میراث متفاوتی از خود بر جا گذاشتهاند که زندگی همه کاناداییها را تحت تاثیر قرار میدهد.
درک مسیر بدهی فدرال از یک جنبه بسیار مهم است: وقتی بار بدهی فدرال سنگینتر میشود، مسیرِ دلارهایی که به نام مالیات از مردم گرفته شدهاند نیز منحرف میشود و به جای خرج شدن در برنامههای عمومی، صرف بازپرداخت بهرهٔ بدهیها میشود. و این یعنی رفاه عمومی کمتر میشود.
افزایش بدهی فدرال حتی میتواند باعث افزایش مالیاتها در آینده شود که نسلهای آینده را زیر بار هزینههای تحمیلی از سوی نسلهای قبلی میبرد.
به همین دلیل است که مقدار افزایش یا کاهش بدهی فدرال در طول دورهٔ نخست وزیری افراد یکی از موارد مهم در تحلیل عملکرد آنها ست.
در این تحقیق، کارنامه بدهی تمام نخست وزیران کانادا از سال ۱۸۷۰ تا پایان دورهٔ اول آقای جاستین ترودو در ۲۰۱۹ بررسی شده است. درصد تغییراتی که دلیل آنها تورم بوده هم لحاظ شده است.
در واقع با لحاظ کردن افزایش جمعیت و نرخ تورم، مقدار بدهی انباشته به ازای هر شهروند در ابتدا و انتهای دورهٔ نخست وزیری این افراد را میتوان به دست آورد که شاخص بهتری است.
و البته برای یک مقایسه منصفانه، ارائهٔ پسزمینه برای مقایسهٔ بدهی فدرال زیر نظر هر نخست وزیر مهم است. منظور از «پسزمینه» چیست؟ دو مورد اصلی را در زیر آوردهایم:
- درگیریهای جهانی مثل جنگ جهانی اول و دوم و رکودهای شدید اقتصادی میتوانند اثری چشمگیر بر افزایش بدهی فدرال بگذارند، که نمونههای آنها را در دوره نخست وزیری سِر رابرت بوردن (۱۸۸.۱ درصد) و ویلیام لیون مکنزی کینگ (۱۴۵.۲ درصد) میبینیم.
- در جریان رکود اقتصادی با اینکه دولت درآمد کمتری دارد، ولی بایستی هزینه بیشتری انجام دهد زیرا اضافه بار مالی بیمهٔ بیکاری نیز به بودجه اضافه میشود. رکود باعث انباشتِ چشمگیرِ بدهی فدرال میشود ولی کنترل آن هم از دست نخست وزیر خارج است.
طبق تخمینها، در پایان دورهٔ اول نخست وزیریِ آقای ترودو در سال ۲۰۱۹، او رسما بزرگترین انباشتکنندهٔ بدهی فدرال به ازای هر شهروند –در بین نخست وزیرانی که درگیر جنگ جهانی یا رکود اقتصادی نبودهاند— خواهد شد (۵.۶ درصد).
سِر مکنزی بول و سِر جان ابوت دو نخست وزیر دیگری هستند که بدون جنگ جهانی یا رکود اقتصادی، بدهی فدرال را افزایش داده بودند.
کارنامهٔ آقای ترودو زمانی بدتر میشود که بدانیم چندین نخست وزیر لیبرال مثل ژان کرتین، پاول مارتین و لستر پیرسون که هیچ کدام در زمان جنگ یا رکود نخست وزیر نبودند، توانستند بدهی سرانه را به ترتیب ۱۳ درصد، ۸ درصد و ۶ درصد کاهش دهند.
پس اینطور به نظر میرسد که در بین میراث اصلی آقای ترودو افزایش مالیاتهای آیندگان برای بازپرداخت بهرهٔ بدهی فدرال برجستهتر خواهد بود.
شما میتوانید متن کامل تحقیق انستیتو فریزر را از وبسایت این موسسه دریافت کنید و بخوانید.
منبع: Fraser Institute