در 28 فوریه سال جاری نخستوزیر جاستین ترودو اعلام کرد که کانادا در پروژهای به رهبری ناسا که Lunar Gateway نام دارد شرکت خواهد کرد. او اظهار داشت که قرار است یک بازوی روباتیک و پیشرفته که برای انجام عملیات تعمیراتی از راه دور ایستگاه فضایی حتی در صورت نبود خدمه، توسط تیم کانادایی برای این پروژه ساخته شود.
ترودو در این سخنرانی بر برنامه کشور کانادا برای سفر به ماه تاکید داشت. او سپس افزود که آژانس فضایی کانادا که در حومه شهر مونتریال در استان کبک قرار دارد، مبلغ 2 میلیارد دلار را در این برنامه سرمایهگذاری خواهد کرد.
این سخنان کانادا را رسما به تنها کشوری تبدیل کرد که در این پروژه آمریکایی همکاری میکند. بعلاوه این همکاری فرصتی برای فضانوردان کانادایی به وجود میآورد تا بتوانند در پروژه Lunar Gateway حاضر شوند.
در ماههای اخیر سازمان ناسا کشور کانادا را تحت فشار قرار داده تا دانش خود درباره بازوی روباتیک را که در اختیار شرکت MDA قرار دارد، به آنها منتقل کند تا در ماموریتهای شاتل فضایی و نیز ایستگاه فضایی بینالمللی مورد استفاده قرار گیرد.
اما تنها چند هفته پس از اظهارات جاستین ترودو، حال ناسا در حال تغییر جدول برنامه پروژه Lunar Gateway است. این تغییرات برای آن انجام میشوند تا بتواند این پروژه را با اهداف جدید محول شده به آنها از سوی دولت ترامپ هماهنگ کنند.
مایک پنس معاون رئیسجمهور آمریکا از این آژانس فضایی خواسته که آمریکا را تا سال 2024 یک بار دیگر به سطح ماه برساند. این دستور موجب شده زمان برنامه سفر به ماه کشور آمریکا چهار سال جلوتر بیاید و شرایط پروژه قرار دادن ایستگاه فضایی در مدار ماه، در هالهای از ابهام قرار گیرد.
مایک پنس طی یک سخنرانی در 26 مارس در هاستویل آلاباما گفت: در سفر بعدی به ماه اولین زن فضانورد و یک مرد فضانورد آمریکایی به سطح ماه قدم خواهند گذاشت. همین سخنان موجب آشفتگی برنامههای پروژه Gateway ناسا شده است.
یکی از سخنگویان آزانس فضایی کانادا (CSA) تاکید کرده که مبالغ اختصاص داده شده برای پروژه Lunar Gateway کانادا که دولت فدرال در بودجه 2019 خود آن را در نظر گرفته، به خاطر تغییرات احتمالی در برنامههای آینده ناسا و نیز احتمال به تعویق افتادن برنامههای Lunar Gateway در آینده نزدیک در اختیار ناسا قرار نخواهد گرفت.
ماری-آندره مالویین به خبرگزاری CBC گفت: ناسا پس از قطعی شدن برنامههای خود، بلافاصله آن را با CSA و دیگر طرفین در میان خواهد گذاشت. CSA تحولات اخیر را مثبت میسنجد و آن را موقعیتی برای ایجاد فرصت و اهداف جدید که همراستا با پروژه Lunar هستند، میبیند.
الکس الری که دانشیار مهندسی مکانیک و هوافضا در دانشگاه کارلتون اتاوا است میگوید: پروژه Lunar Gateway یک اشتباه بزرگ برای کشور کانادا و آمریکا خواهد بود. این برنامه اساسا چشمانداز ما برای رسیدن به سطح ماه را به عقب میاندازد.
به گفته الری انجام پروژه Canadarm3 که بازوی رباتیک برنامه Lunar Gateway خواهد بود، تمام بودجه فضایی دولت فدرال را به خود اختصاص میدهد. او در یک مصاحبه در اینباره گفت: از آنجایی که تمام اقدامات مرتبط با این بازوی مکانیک توسط یک شرکت انجام میشود، این پروژه نمیتواند باعث ایجاد یک محیط رقابتی و پر جنبوجوش فضایی در کشور کانادا شود. کانادا دارای بهترین متخصصین دنیا در حوزه معدن و رباتیک است و میتواند به جای ساختن یک بازوی رباتیک بر روی یک ایستگاه فضایی دیگر، در برنامههای عملیاتی آینده بر سطح ماه به ناسا کمک کند.
الری از برنامه دولت ترامپ برای رفتن به سطح ماه تا سال 2024 استفبال کرده و میافزاید: به نظر من برای سکونت دائمی انسان بر روی ماه هیچ احتیاجی به ساخت یک ایستگاه فضایی در مدار آن نداریم.
لزلی سوارتمن که یکی از سخنگویان شرکت MDA است درباره تاثیر تغییر اولویتهای فضایی آمریکا بر برنامههای آزانس فضایی کانادا توضیح میدهد. او میگوید: در چند سال گذشته ما با CSA برای مطالعه درباره بخش رباتیک برنامههای فضایی آینده قرارداد بستهایم. در حال حاضر نیز طبق قرارداد در حال ساخت مدل کانسبت Canadarm3 هستیم. با این حال دولت باید برای توسعه بیشتر Canadarm3 برنامههای خود را به ما اعلام کند.
به گفته CSA ناسا در پاییز گذشته به کانادا هشدار داده بود که در صورت اختصاص ندادن مبالغ تعیین شده برای پروژه Lunar Gateway از سوی دولت لیبرال، به دنبال یافتن شرکای فضایی دیگر خواهد رفت. بر اساس یکسری اسناد که متعلق به سپتامبر 2018 هستند، از آنجایی که دولت آمریکا سعی داشته برنامه Lunar Gateway را تسریع کند ناسا نیاز فوری به منابع مالی دولت کانادا در پاییز 2018 برای ادامه پروژه داشته است. به همین دلیل در صورت پرداخت نشدن بودجه در نظر گرفته شده به ناسا، این سازمان ممکن است به دنبال جایگزینهایی جدید بدر بخش روباتیک خود بگردد.
منبع: cbc