مالیات کربن فدرال تا سال ۲۰۲۲ به ۵۰ دلار به ازای هر تُن آلاینده میرسد و از این رو اغلب گفته میشود که صنایع کانادایی به خاطر این افزایش هزینهٔ انرژی، رقابتپذیری کمتری در دنیا خواهند داشت و ممکن است برخی شرکتها به کشورهایی کوچ کنند که سختگیری کمتری در زمینه تغییرات محیطی دارند.
انستیتو فریزر در گزارشی به این موضوع پرداخته و فشار ناشی از مالیاتِ کربن بر صنایع را بررسی کرده تا دریابد که کدام بخشها با ریسک بالاتری روبرو هستند و ممکن است به خارج کوچ کنند.
در این تحلیل با استفاده از جدیدترین جداول ورودی-خروجی که اداره آمار کانادا در سال ۲۰۱۵ تهیه کرده به تاثیر کوتاهمدت مالیات ۵۰ دلاری بر بخشهای مختلف اقتصاد کانادا پرداخته شده و فرض بر این است که همهٔ این هزینه به خریداران و مصرفکنندگان منتقل خواهد شد.
در نتیجه بررسیها مشخص شده که ۴ صنعت—تولید پتروشیمی و زغال سنگ؛ تولید مواد شیمیایی کشاورزی (کود و ضد آفتها و …)؛ تولید، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی؛ و تولید مواد پایهٔ شیمیایی—با افزایش ۵ درصدی هزینه تولید در کوتاهمدت روبرو خواهند شد. این ۴ بخش مسئول ۳ درصد از تولید ملی کانادا هستند.
۴۰ صنعت دیگر شامل استخراج نفت و گاز، تولید سیمان و بتون، و تولید فلزات، که حدود ۲۰ درصد از تولید ملی را دارند، با افزایش بیش از ۱ درصدی هزینههای تولیدیشان روبرو میشوند. و افزایش هزینهٔ حدود ۷۱ بخش دیگر در اقتصاد کانادا، به طور میانگین حدود ۰.۶ درصد خواهد بود.
در نتیجه، پیشبینی میشود که برای کل اقتصاد کانادا (مجموع همهٔ صنایع) افزایش هزینههای تولیدی حدود ۲.۴ درصد باشد.
در ادامهٔ این تحقیق آسیبهای صادراتی هم بررسی شدهاند تا مشخص شود که کدام صنایع بیشترین فشار رقابتی را از ناحیهٔ مالیات کربن تحمل خواهند کرد.
در حوزهٔ آسیبهای صادراتی به این میپردازیم که کدام صنایع میتوانند هزینهٔ مالیات کربن را به مشتری منتقل کنند و کدام یک نمیتوانند.
برای مثال، صنعت تولید محصولات و قطعات فضایی، که تقریبا ۰.۶ درصد از تولید ملی را در سال ۲۰۱۵ داشته است، در معرض بیشترین آسیب از این ناحیه است. یعنی که شرکتهای فعال در این صنعت نمیتوانند هزینههای مالیات کربن را از مشتریان خود بگیرند و بایستی از حاشیه سود خود کم کنند.
صنعت تولید محصولات الکترونیکی دومین بخشی است که در معرض آسیبهای صادراتی قرار دارد و به دنبال آن صنعت خودروسازی، صنعت استخراج زغال سنگ، و صنعت تولید خمیر، کاغذ و مقوا قرار دارند.
در بخش پایانی تحقیق، این دو موضوع (افزایش هزینه ناشی از مالیات کربن، و آسیبپذیری صادراتی) با هم ترکیب شدند تا مشخص شود که کدام صنایع، پاشنه آشیلِ شکنندهتری دارند.
با این تحلیل مرکب، مشخص شد که ۱۳ صنعت که ۷.۳٪ از تولید ملی را بر عهده دارند در کوتاهمدت در معرض فشارهای رقابتی قرار خواهند گرفت. به خصوص، صنعت پتروشیمی و زغال سنگ که عهدهدار ۰.۸٪ از تولید ملی است با افزایش ۲۵ درصدی هزینهها بابت مالیات کربن روبرو خواهد شد و فشار شدیدی را تحمل خواهد کرد.
صنعت تولید مواد شیمیایی و مواد کشاورزی هم تاثیر بدی از مالیات کربن خواهد گرفت. همچنینند بسیاری از صنایع تولیدی دیگر، از جمله: صنعت تولید مواد شیمیاییِ پایه، تولید فلزات، سیمان و بتون، تولید مواد شیمیایی متنوع، و محصولات معدنی غیر فلزی.
برای نمونه، بخش تولید مواد شیمیایی پایه با افزایش هزینهای به مقدار ۵.۷٪ در کوتاهمدت روبرو میشود. همچنین، صنعت مواد فلزی با ۳.۶ درصد افزایش هزینه روبرو ست. فشارهای رقابتی روی صنایع استخراج نفت و گاز و تولید کاغذ و مقوا هم بسیار جدی خواهد بود.
باید توجه داشت که در بلندمدت، تاثیر منفی مالیات کربن بر رقابتپذیری توسط پیشرفتهای تکنولوژیک و رشد ساختار صنایع خنثی خواهد شد که البته امری زمانبَر است.
برای رفع برخی از این نگرانیها، دولت مرکزی کانادا سیستم قیمتگذاری بر اساس مقدار تولید (OBPS) را طراحی کرده است که آسیب به صنایعِ در معرض ریسک و فشارهای رقابتی را کاهش میدهد. اما با این حال موفقیت آن بستگی به واکنش شرکتها دارد، و اینکه چطور جبران هزینههای آنها صورت میگیرد.
در حالی که با سیستم OBPS انتقال هزینهها به مشتریان کاهش پیدا میکند ولی بعید است که فشارها در زمینه رقابتپذیری را به طور کامل جبران کند و روی برخی صنایع هم تاثیر کمتری خواهد داشت. البته بایستی بعد از به دست آمدن دادههای جدید ارزیابی دیگری از سیستم OBPS انجام شود تا تاثیر آن بهتر آشکار شود.
در مجموع، آنطور که پیدا ست تاثیر مالیات کربن بین صنایع متفاوت است. برخی بخشها کمتر در معرض انتقال هزینهها به مشتریان قرار میگیرند. اینها بایستی هزینهها را از حاشیه سود خود کم کنند و در نتیجه سودآوریشان کاهش مییابد، رقابتپذیری کمتری خواهند داشت و هزینه سرمایهگذاری در آنها نیز بالا میرود.
مالیات کربن احتمالا تاثیر شدیدی بر تصمیمها برای مکانیابی کارخانههای آینده خواهد داشت و سیاستگذاران باید در نظر داشته باشند که مالیات ۵۰ دلاری به ازای هر تُن، خطرات رقابتی جدی و بزرگی را برای بسیاری از صنایع صادراتی و وابسته به انرژی خواهد داشت.
منبع: fraser institute