«برابرسازی» یک برنامهٔ دولتیِ فدرال است که هدف آن ارائه دسترسی یکسان به همهٔ مردم کانادا است تا بتوانند به خدمات عمومی مشابهی دسترسی یابند، حتی اگر درآمدهای مالیاتی مناطق آنها با هم اختلاف زیادی داشته باشد.
برای اجرای این برنامه، مالیات‌های فدرالی که از تمام مالیات‌دهندگان در سطح کشور جمع می‌شود در قالب یک برنامهٔ همسان‌سازی، به دولت‌های استانی که درآمد کمتر و توان مالیاتی کمتری دارند، منتقل می‌شود.
هدف اصلی این برنامه از ابتدا این بوده است که توانایی مناطق مختلف برای تامین مالی خدمات عمومی را در یک سطح قرار دهد. در فرمول‌های اولیه این برنامه پیشنهاد شده بود که هر گاه تفاوت بین ظرفیت‌های مالیاتی مناطق ثروتمند و فقیر کاهش یافت، بی‌درنگ پرداخت‌هایی که با هدف همسان‌سازی انجام می‌شود نیز باید کم شوند.
اما، به خاطر یک بند که در سال ۲۰۰۹ به این برنامه اضافه شد، در سال‌های اخیر امکان چنین کاهشی از دولت فدرال گرفته شده است. به بیان دیگر، هر چند با کاهش قیمت کالاها که از اواخر ۲۰۱۴ شروع شد، شکاف بین مناطق فقیر و ثروتمند کاهش یافت، اما روند افزایشی پرداخت‌های کلی ادامه یافت.
این مشکل ناشی از آن بندی از قانونی ست که در سال ۲۰۰۹ اضافه شد و طبق آن پرداخت‌های کلی باید هر سال متناسب با میانگین سه-سالهٔ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) افزایش یابد. در اصل این بند اضافه شد تا مثل یک سقفِ مالی، هزینه‌های این برنامه را کنترل کند.
اما از آنجایی که از ۲۰۱۴ به بعد، شکاف مالیاتی بین مناطق دریافت‌کننده و پرداخت‌کننده این کمک‌ها کاهش محسوسی یافته است، این نرخ افزایش ثابت بر اساس رشد GDP کاملا ضد هدف اولیه عمل کرده و مجموع پرداخت‌ها را افزایش هم داده است.
به بیان دیگر سقفی که روی برنامهٔ برابرسازی فدرال گذاشته شده بود، حالا تبدیل به کف الزامی برای پرداخت‌ها شده و هزینه‌های کلی را به بالا سوق داده است، طوری که در دو سال گذشته هزینهٔ برنامه به مقدار ۲.۱ میلیارد دلار (۵.۷ درصد) افزایش یافته است.
به نظر می‌رسد که بهتر است هر چه زودتر قانون رشد سالانه بر اساس میانگین GDP حذف شود و به جای آن یک معیار منعطف برای برابرسازی قرار بگیرد که همگام با کاهش یا افزایش شکاف مالیاتی، بتواند تغییر کند. البته بایستی همزمان یک سقف مالی هم در نظر گرفته شود که با GDP رابطهٔ تنگاتنگی داشته باشد و جلوی رشد بیش از حد هزینه‌ها را بگیرد، بدون آنکه تبدیل به کفی برای رشد آنها شود.
شما می‌توانید نسخه کامل این تحقیق را در وبسایت انستیتو فریزر مطالعه کنید.
منبع: Fraser Institute
