پنج سال بعد: مروری بر سیستم مهاجرتی Express Entry

راه‌اندازی سیستم اکسپرس انتری (Express Entry) از ژانویه ۲۰۱۵ یک تغییر بزرگ نسبت به رویکرد قبلی کانادا در مدیریت درخواست‌ها برای برنامه‌های مهاجرتیِ «کلاس اقتصادی» بود.

قبل از اکسپرس انتری کانادا درخواست‌های مهاجرت را در سه کلاس بررسی می‌کرد:

1. Federal Skilled Worker Class (FSWC)
2. Federal Skilled Trades Class (FSTC)
3. Canadian Experience Class (CEC)

در رویکرد قبلی همه کاندیداهای ورود به کانادا، این تضمین را داشتند که درخواست‌هایشان بررسی خواهد شد، و آنهایی که حداقل امتیازها را به دست بیاورند اقامت دائمی کانادا را در مُشت خواهند داشت—البته به شرط اینکه صلاحیتشان (شامل موارد پزشکی، امنیتی، جنایی) نیز با موفقیت پشت سر گذاشته شود. و البته فراموش نکنید که اولویت در سه کلاس فوق، با افرادی است که زودتر درخواستشان را ثبت کرده باشند.

اما در سیستم اکسپرس انتری تمام کاندیداهای واجد شرایط برای برنامه‌های FSWC و FSTC و CEC و البته بخشی از نامزدهای Provincial Nominee Program (PNP) بر اساس امتیازی که در سیستم Comprehensive Ranking System (CRS) به دست آورده‌اند، رتبه‌بندی می‌شوند.

CRS عواملی مثل سن، سطح تحصیلات، تجربه کار حرفه‌ای، و توانایی زبان انگلیسی یا فرانسوی را هم لحاظ می‌کند و دعوتنامهٔ ثبت نام برای اقامت دائمی را تنها برای کاندیداهای واجد شرایط می‌فرستد.

بررسی شرایط برای ورود به جمع متقاضیان اکسپرس انتری

سیستم قدیمی خیلی کُند بود

با اینکه رویکرد اولویت‌دهی به ثبت‌نام‌هایِ زودتر، باعث اطمینان افرادی بود که همه معیارها را داشتند، ولی معایب بزرگی هم داشت.

در سیستم قدیمی، درخواست‌ها همیشه بیشتر از تعداد فرصت‌های موجود بود و پرونده‌های زیادی روی هم انباشته می‌شد که بررسی آنها سال‌ها طول می‌کشید، در نتیجه متقاضی و خانواده‌اش گاهی سال‌ها در برزخ می‌ماندند.

این تاخیرها باعث می‌شد که افراد تایید شده، دیگر مایل به آمدن به کانادا نباشند و در نتیجه تقاضای بازار کار بدون عرضه باقی می‌ماند. مثلا شاید امسال تقاضا برای یک تحلیلگر دادهٔ ۴۴ ساله وجود داشت ولی چند سال بعد که درخواستش بالاخره تایید می‌شد، دیگر کسی او را با سن بالاتر نمی‌خواست یا خودش دیگر مایل به مهاجرت نبود.

بدرود پرونده‌های انباشته روی هم

با ورود سیستم اکسپرس انتری به عرصه مهاجرت کانادا، مشکل انباشت پرونده‌ها حل شد و مدت انتظار به ۶ ماه یا کمتر کاهش یافت.

منتقدین اولیهٔ این سیستم می‌گفتند که دریافت اقامت دایمی دیگر قطعی نیست، ولی معلوم شد که این ایراد غلط بوده است. اکسپرس انتری با دادن امتیاز CRS شفاف به متقاضیان، به آنها چشم‌انداز واضحی درباره شانسشان برای پذیرش درخواست اقامت دایمی می‌دهد.

امسال امتیاز لازم برای دریافت اقامت دایمی، بین ۴۳۹ و ۴۷۲ بود. این یعنی میانگین امتیاز ۴۵۹ برای بهبود شانس پذیرش لازم است، در غیر این صورت باید دنبال برنامه‌های مهاجرتی دیگر بگردید.

راه‌های بهبود امتیاز CRS عبارتند از: «ارتقای نمرهٔ زبان، کسب تجربه کاری بیشتر، حضور در کانادا، دریافت یک پیشنهاد شغلی یا پذیرش در PNP».

هماهنگی قوی‌تر با بازار کار

زود است که بخواهیم بگوییم اکسپرس انتری نتایج اقتصادی بهتری برای مهاجرین به همراه آورده است یا نه، اما این احتمال قوی ست که آنها به خاطر سیستم امتیازدهی اکسپرس وضعیت بهتری یافته باشند.

کاندیداهای جوان، سطح زبان و تحصیلات بالایی دارند و در صورتی که تجربهٔ کانادایی (از طریق تحصیل یا کار) پیدا کنند امتیاز CRS بالاتری می‌گیرند.

همهٔ اینها منطقی به نظر می‌آید، پژوهش‌های دولت فدرال هم نشان داده کاندیداهایی که سرمایه انسانی و تجربه کانادایی بالاتری دارند سریع‌تر در اقتصاد کشور جا می‌افتند.

سیستم دو-لایه

البته که اکسپرس انتری هم محدودیت‌های خودش را دارد، از جمله یک سیستم مدیریت درخواست‌ها که دو-لایه است و در سرتاسر کشور کار می‌کند.

متقاضی‌هایی که از طریق اکسپرس انتری اقدام می‌کنند ظرف ۶ ماه می‌توانند به اقامت دائم برسند، اما متقاضیان برنامه‌های فدرال که تحت پوشش اکسپرس انتری نیستند، و افرادی که برای کبِک درخواست می‌دهند، اغلب باید بیشتر انتظار بکشند.

دولت فدرال گزارش کرده که امروزه فرآیند پردازش یک درخواست PNP که پیوستِ اکسپرس انتری ندارد، حدود ۱۸ ماه طول می‌کشد.

چنین تاخیرهایی می‌توانند به اعتماد مهاجرین به PNP ضربه زده و تلاش‌های کانادا برای توسعه متوازن اقتصادی در سطح کشور را به بن‌بست بکشانند.

ساسکاچوان، منیتوبا، و ۴ استان آتلانتیکی برای جذب اکثریت نیروی کار موردنیازشان به PNP تکیه دارند. تاخیر در پردازش درخواست‌ها توانایی این مناطق برای جذب مهاجرین کارآمد و رشد اقتصادی بیشتر را با مشکل روبرو می‌کند.

محدودیت‌های دیگری هم هست. برای مثال، فقط ۴ درصد از کاندیداهای اکسپرس انتری که در سال ۲۰۱۸ دعوتنامه‌ٔ ارسال تقاضا دریافت کرده‌اند، زبان فرانسوی را به خوبی می‌دانستند. در نتیجه تلاش‌ها برای تقویت جوامع محلی فرانسوی‌زبان در اطراف کبِک معطل مانده است.

انتظارهای برآورده شده از اکسپرس انتری

در مجموع نقاط قوت این برنامه بر نقاط ضعفش سایه می‌اندازد. دولت فدرال از ژانویه ۲۰۱۵ نشان داده که برای به‌روزرسانی آن انعطافِ نظر دارد. برای مثال از آنجایی که این برنامه میدان کافی به دانشجویان بین‌المللی نمی‌داد، تغییراتی در آن انجام شد و حالا این افراد تا ۳۰ امتیاز اضافه در سیستم CRS می‌گیرند.

این تغییرات نشانه‌ای از اینند که حتی بعد از پنج سال، اکسپرس انتری یک برنامهٔ در حال پیشرفت است و دولت فدرال راه‌های جدیدی برای تنظیم و بهبود آن در نظر دارد.

منبع: CiC News