در سال ۲۰۱۴، آلبرتا پایینترین نرخ ترکیبیِ فدرال/استانی مالیات بر درآمد اصلی و مالیات بر درآمد اضافه در امریکای شمالی را داشت و به همین خاطر میگفتند که «آلبرتا مزیت مالیاتی دارد». اما از آن سال شرایط خیلی تغییر کرده است.
ابتدا در ۲۰۱۵ دولت تازه منتخبِ خانم ریچل ناتلی سیستم را دستکاری کرد و آن را از نرخ ۱۰ درصدی مالیات برای همه سطوح درآمدی، به سیستمی با پنج دهکِ درآمدی و سقف مالیات ۱۵ درصدی تغییر داد.
سپس در ۲۰۱۶ دولت فدرال کانادا نرخ جدید مالیات بر درآمد شخصی را اعلام کرد که با ۴ درصد افزایش از ۲۹ به ۳۳ درصد رسیده بود. (در نظر داشته باشید که این افزایش، علاوه بر افزایش مالیات استانی در آلبرتا بود.)
مجموع این تغییرات باعث شد که نرخ مالیات بر درآمد شخصی اضافه برای مردم آلبرتا، تقریبا ۹ درصد افزایش یابد.
و در آخر به سال ۲۰۱۸ میرسیم، که کنگره امریکا و دولت آقای ترامپ نرخ فدرالِ مالیات بر درآمد شخصی را از ۳۹.۶ به ۳۷ درصد کاهش دادند.
به همین سادگی، آلبرتا مزیت مالیاتی خود در امریکای شمالی را از دست داد.
اهمیت این نوع مالیات
شواهد مختلف نشان میدهند که نرخ مالیات بر درآمد اضافه، باعث کاهش فعالیتهای تولیدی در اقتصاد میشود، تا حد زیادی به این خاطر که انگیزه برای کار کردن، پسانداز کردن و سرمایهگذاری را از مردم میگیرد.
اقتصاددانهای کانادایی در سال ۲۰۱۶ تحقیقی منتشر کردند که نشان میدهد مالیات بر درآمد شرکتها و مالیات بر درآمد اضافه اشخاص میتواند تاثیرهای بدی روی درآمد مالیاتی دولت داشته باشد و مزایای آن هم کمتر از دیگر مالیاتها، مثل مالیاتِ فروش است.
به بیان ساده، چنانچه دولتها روی درآمد اضافهٔ شهروندان و شرکتها چنگ نیندازند، صاحبان این درآمدها معمولا اضافه پول خود را وارد فعالیتهای مفید اقتصادی میکنند که باعث رشد اقتصاد و پویایی فضای کار و تولید میشود.
اما—آن هم یک امای بزرگ—به نظر میرسد چشمانداز آلبرتا در صحنهٔ اقتصادی امریکای شمالی، حداقل از این یک منظر، چندان خوب نیست.
دولت جیسون کنی قصد دارد رقابتپذیری را به عرصه مالیات شرکتها برگرداند ولی چنین تصمیمی را برای مالیات بر درآمد شخصی نگرفته است. حتی برعکس…
در اکتبر ۲۰۱۹ اعلام شد که دولت آلبرتا ضرایب معافیتهای مالیاتی را متوقف و برخی از اعتبارهای مالیاتی را هم حذف میکند، تا از این طریق درآمد خود را ۳۱۱ میلیون دلار افزایش دهد. به بیان دیگر، مردم آلبرتا در سال مالی ۲۰۲۱-۲۰۲۰ حدود ۳۱۱ میلیون دلار مالیات بر درآمد بیشتری به دولت میپردازند.
البته تغییراتی که اعلام شده، نسبتا ملایمند اما جهتگیری آنها بد است.
به بیان دیگر، دولت آلبرتا به جای کاهش نرخ مالیات بر درآمد شخصی و حذف سیستم پنج دَهَکی، مسیر برعکس را رفته و تصمیم به معرفی سیستمی گرفته که به مرور فشار این مالیات بر مردم آلبرتا را افزایش میدهد.
منبع: Fraser Institute