روز گذشته مشخص شد ببر باغ وحش نیویورک به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شده است. این خبر بسیاری از افراد را نگران کرد و در عین حال، چندین سوال را نیز به وجود آورد. افراد نگران عموما صاحبان حیوانات خانگی هستند و سوال‌کنندگان نیز محققین و دانشمندان. در ادامه می خواهیم نتایج چندین تحقیق و بررسی را مرور کنیم تا بهتر متوجه شویم آیا ما حیوانات خانگی خود را به خطر می‌اندازیم، یا آن‌ها برای ما دردسر درست می‌کنند. با دیجیاتو همراه باشید.
اجازه دهید همین ابتدا بگوییم که هیچ گاه از رعایت اصول بهداشتی غافل نشوید و این اصول را در حین تعامل با حیوان خانگی خود نیز حفظ کنید. ویروس کرونا، یک ویروس زئونوز بوده که میان انسان و حیوان مشترک است. در رابطه با نادیا (ببر ۴ ساله باغ وحش نیویورک) گفته می‌شود ویروس از یکی از کارمندان بدون علائم این باغ وحش به او و ۳ ببر دیگر به همراه ۳ شیر منتقل شده است. البته مسئولان باغ وحش می‌گویند که حال این حیوانات به زودی خوب خواهد شد.
با این وجود محققین هنوز نمی‌دانند که منشاء اصلی ویروس از کجا یا چه چیزی بوده است. تخمین‌های اولیه به بازار حیوانات دریایی در ووهان اشاره می‌کنند، در حالی که تحقیقات به عمل آمده در ژانویه نشان می‌دهد بیمار صفر، هیچگاه به این بازار نرفته است. تحقیق دیگر نشان می‌دهد توالی ژنوم این بیماری ۹۹ درصد به پانگولین (مورچه‌خوار) شباهت دارد. البته گفته می‌شود که این حیوان یک واسطه میان انتقال ویروس از خفاش‌ها به انسان‌ها بوده؛ خفاشی که عامل شیوع سارس و مرس هم بود.
با این حال، پاندمی به وجود آمده توسط ویروس کرونا، از طریق انتقال انسان به انسان بوده و حیوانات خانگی در آن نقشی نداشته‌اند. تاکنون نیز هیچ شواهدی مبنی بر انتقال بیماری کووید-۱۹ از حیوانات خانگی به انسان‌ها گزارش نشده که سازمان جهانی بهداشت نیز آن را تایید می‌کند. با این حال بسیاری از حامیان حقوق حیوانات از این نگراننند که ترس از ابتلا به ویروس کرونا، منجر به رها کردن حیوانات خانگی در خیابان‌ها شود.
البته چندین مورد از ابتلای حیوانات خانگی به ویروس کرونا گزارش شده است. اولین مورد یک سگ پامرانین ۱۷ ساله بود که پس از ابتلا به ویروس و نهایتا مرخص شدن از بیمارستان، جان خود را از دست داد. با این حال بسیاری عقیده دارند که این سگ بر اثر کهولت سن مرده است. ژرمن شپردی ۲ ساله در هنگ کنگ به این ویروس آلوده شده، در حالی که هم‌خانه او که یک سگ دیگر بود، هیچ علائمی از کرونا را نشان نداده بود. به این دو مورد، یک گربه در هنگ کنگ و یک گربه دیگر در بلژیک را اضافه کنید. بر اساس گفته‌های سازما خدمات‌رسانی به حیوانات خانگی بلژیک، این گربه علائمی همچون ناتوانی در هضم غذا و مشکلات تنفسی بروز داده بود که ویروس کرونا نسبت داده می‌شود.
بر اساس تحقیق دیگر که در چین به عمل آمده، می‌بینیم که گربه‌ها با احتمال بیشتری نسبت به سگ‌ها به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند. البته از آن‌جایی که این یک تحقیق کوچک بوده و هنوز به صورت گسترده اجرایی نشده، نمی‌توان چندان به آن استناد کرد. با این وجود در این تحقیق می‌بینیم که گربه‌های خانگی به کمک دوزی از ویروس که در خانه آن‌ها قرار داده شده بود، به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شده بودند. عامل بیماری آن‌ها نیز قطرات ریز آب حاوی ویروس گزارش شده که همانند بیمار شدن انسان‌هاست.
در همین بررسی می‌بینیم که سگ‌ها نسبت به این ویروس مقاوم‌ترند و آن را بین یکدیگر نیز انتقال نمی‌دهند. در هر صورت هیچ گزارشی مبنی بر انتقال این ویروس از حیوانات خانگی به انسان گزارش نشده است. ویروس‌شناس دانشگاه اوهایو می‌گوید «نمی‌توان چندان به این تحقیق استناد کرد زیرا، مقدار دوز وارد شده از این ویروس به گربه‌ها و تعاملات آن‌ها با انسان‌ها بسیار بیشتر از حالت معمولی است».
CDC اعلام می‌کند، در صورتی که به بیماری کووید-۱۹ دچار شده‌اید، حدالامکان با حیوان خانگی خود تعاملی نداشته باشید؛ از شخص دیگری بخواهید که از او نگه‌داری کند و اگر هم‌خانه دیگری دارید، برای مدتی وظایف نگه‌داری از حیوان خانگی خود را به او بسپارید. این سازمان می‌گوید در صورتی که مجبور هستید خودتان از حیوانتان نگه‌داری کنید، قبل و بعد از تعامل با آن، دست‌های خود را بشویید.
همچنین انجمن سلامت حیوانات خانگی آمریکا پیشنهاد می‌کند، اگر بیمار هستید و هنوز علائمی نشان نداده‌اید یا منتظر دریافت نتیجه تست خود هستید، برای تعامل با حیوان خانگی خود حتما از ماسک استفاده کنید. دلیل این کار این است که می‌دانیم ویروس کرونا می‌تواند برای مدتی روی سطوح مختلف زنده بماند و حتی اگر شما هم مستقیما بیماری را به حیوان خانگی خود منتقل نکنید، خود او می تواند از سطوح آلوده به این بیماری مبتلا شود.
تنها تحقیقی هم که روی ماندگاری ویروس بر سطوح صورت گرفته، از پلاستیک، فلز، شیشه و مقوا صحبت می‌کند و خبری از موی حیوانات خانگی نیست. به نظر می‌رسد زنده ماندن ویروس روی سطوح متخلخل، سخت‌تر از دیگر سطوح باشد به همین دلیل انتقال و شیوع آن از طریق موی حیوانات نیز پایین است. با این حال بسیاری از جرم‌ها – چه همه‌گیر و چه غیر از این – می‌تواند با گیر کردن در بین حفرات داخل موی حیوانات به انسان منتقل شود. در نتیجه CDC پیشنهاد می‌کند پس از تعامل با هر حیوانی، دست‌های خود را بشویید.
در نهایت لازم به ذکر است که همان تمهیداتی که برای پیشگیری از ابتلا یا انتقال بیماری نسبت به اطرافیان خود انجام می‌دهید را برای حیوان خانگی خود هم در نظر بگیرید؛ یعنی فاصله مطمئنه و استفاده از ماسک را در دستور کار قرار دهید.
منبع: nature
