از نظر بسیاری ویروس COVID-19 اواخر سال 2019 در بازار غذاهای دریایی شهر ووهان متولد شده اما این داستان بخشهای مبهم بسیاری دارد که دانشمندان تلاش میکنند آنها را روشن کنند.
به طور کلی شناسایی منشا جانوری اینگونه بیماریها به ما کمک میکند جلوی شیوع مجدد آنها در آینده را بگیریم و از این بابت امری حیاتی است.
در حال حاضر پانگولین که پستانداری فلسدار شبیه به مورچهخوار است به عنوان متهم ردیف اول انتقال ویروس به انسان شناخته میشود.
پروفسور استفن ترنر رئیس بخش میکروبیولوژی دانشگاه Monash در ملبورن اما احتمال انتقال ویروس از خفاش به انسان را بیشتر میداند. همچنین او بازار ووهان را محل قطعی بروز چنین اتفاقی نمیداند.
اخیرا ابتلای یک ببر در باغوحش نیویورک به ویروس تایید شد. همین موضوع نشان دادCOVID-19 توانایی بیمار کردن گونههای گستردهتری از جانواران را دارد.
برخی منشاء اولیه کروناویروس جدید را همچون سارس خفاشها میدانند و پانگولین را واسطه احتمالی انتقال آن به انسان معرفی کردهاند.
به گفته اتحادیه بینالمللی حفاظت از حیوانات خرید و فروش پانگولین غیرقانونی است اما به دلیل مصرف گوشت این حیوان در تب سنتی قیمتهای بسیار بالایی برای آن پرداخت میشود.
طبق گزارشهای منتشر شده پانگولین جزو لیست حیوانات فروخته شده در بازار ووهان نیست اما احتمالا به صورت غیرقانونی به فروش میرفته است.
بر اساس مطالعاتی که روی ساختار ویروس انجام شده پانگولین میتواند ویژگی بیماریزایی COVID-19 در انسان را به آن بیافزاید اما گونههای دیگری مانند گربهها، بوفالو، گاو، بز، گوسفند و کبوتر نیز چنین توانایی را دارا هستند.
مطالعه دیگری که توسط Holmes انجام شده انتقال ویورس از حیوان به انسان در بازار ووهان را محتمل دانسته اما میافزاید ممکن است ویروس وارد بدن انسان شده و سپس قابلیت انتقال از فردی به فرد دیگر را کسب کرده باشد.
مطالعات انجام شده بر روی 41 بیمار نخست مبتلا به COVID-19 که در نشریه پزشکی Lancet منتشر شده نشان میدهد 27 نفر از آنها به صورت مستقیم با بازار ووهان در ارتباط بودهاند. با اینحال اولین بیمار شناخته شده ارتباطی با این بازار نداشته است. همین امر سبب ایجاد تردیدها درباره منشا بیماری شده است.
پروفسور استنلی پرلمان سرپرست بخش امونولوژی دانشگاه Iowa که در زمان شیوع بیماریهای کروناویروس پیشین نیز مطالعات متعددی انجام داده میگوید ساختار ژنتیکی سازنده ویروس در محیط بازار یافت شده است. به عقیده او در سه ماه اخیر که از ورود ویروس به بدن انسان میگذرد تغییر اساسی خاصی در آن ایجاد نشده و توانسته به خوبی با بدن ما سازگار شود.
بازارهایی که اصطلاحا wet market نامیده میشوند نقش مهمی در شیوع بیماری سارس نیز داشتند.
دکتر میشل بکر متخصص ایمونولوژی در CSIRO که مطالعات متعددی بر روی گونههای مختلف خفاش انجام داده این جانور را به احتمال قوی منشا اصلی ویروس میداند اما به عقیده او از آنجایی که محیط بازار ووهان به سرعت پاکسازی شده نمیتوان با قطعیت این فرض را تایید کرد. به گفته او wet market به دلیل حضور گونههای مختلف جانوری محیطی عالی برای شکلگیری بیماریهای جدید است و باید هرچه زودتر برچیده شوند.
با افزایش دانش درباره انواع کروناویروس موجود در گونههای جانوری میتوانیم تصویر بهتری از نحوه انتشار ویروس و انتقال آن به انسان بدست آوریم.
منبع: The Guardian