سال 2020 پر از اتفاقات تلخ بود. در این بین مناظر حیرت‌انگیز ستاره دنباله‌دار NEOWISE و نزدیک شدن سیارات مشتری و زحل گاهی نگاه‌ها را به آسمان می‌دوخت و حواسمان را از اتفاقات تلخ اطرافمان پرت می‌کرد.
در این نوشتار به مهمترین ماموریت‌های فضایی و رویدادهای نجومی سال پیش‌رو می‌پردازیم.
ماموریت‌های فضایی به مریخ
تابستان سال گذشته کشورهای امارات‌متحده، چین و ایالات‌متحده ماموریت‌های روباتیک خود به مقصد مریخ را آغاز کردند. در حال حاضر نزدیک شدن سیاره سرخ به زمین فرصتی مناسب برای پرتاب سفینه را بوجود آورده است. این سه سفینه نهایتا با همکاری یکدیگر کاوش‌هایی را در مدار و روی سطح مریخ انجام می‌دهند.
کاوشگر Hope اولین پروژه فضایی امارات محسوب می‌شود که در تاریخ 9 فوریه به مریخ خواهد رسید. وظیفه آن مطالعه اتمسفر سیاره و ارسال اطلاعات به زمین است.
کاوشگر Tianwen-1 نیز در تاریخ 10 فوریه به مریخ رسیده و پس از یکبار گردش در مدار سیاره روی آن فرود می‌آید. فرود بر روی مریخ بسیار دشوار است و تنها ناسا موفق شده بیش از یکبار این کار را انجام دهد. البته نباید تجربه سال گذشته چین در ارسال سفینه به سطح ماه، جمع‌آوری سنگ و بازگشت موفقیت‌آمیزش به زمین را نادیده بگیریم.
نهایتا در تاریخ 18 فوریه مریخ‌نورد ناسا بنام Perseverance به سطح سیاره رسیده و نشانه‌های حیات در زیر دریاچه و رودخانه خشک آن را جست‌وجو می‌کند. بعلاوه شاهد پرواز اولین هلیکوپتر کوچک بنام Ingenuity در اتمسفر مریخ نیز خواهیم بود. در صورت موفقیت این نخستین پرواز کنترل شده از زمین بر روی سطح سیاره‌ای دیگر محسوب می‌شود.
ماموریت‌های فضایی به ماه
در هفت سال گذشته سه کاوشگر چینی بر روی ماه فرود آمده اما آخرین سفر ناسا سال 1972 و ماموریت پایانی آپولو انجام شد. سال 2021 این روند تغییر خواهد کرد. در دهه گذشته ناسا انتقال محموله و انسان به ایستگاه فضایی را با کمک شرکت‌های خصوصی انجام داده و پروژه Commercial Lunar Payload Services نیز با کمک آن‌ها اجرا می‌شود. در این ماموریت تعدادی شرکت خصوصی کاوشگری رباتیک با قابلیت فرود روی سطح ماه را می‌سازند تا بار و انسان را بر روی ماه پیاده کند.
طبق برنامه شرکت Pittsburgh’s Astrobotic اولین سفینه را در ماه ژوئن به ماه می‌فرستد و کاوشگر Intuitive Machines of Huston بنام Nova-C نیز ماه اکتبر پرتاب خواهد شد.
برنامه‌های ناسا برای ارسال مجدد فضانورد به ماه نیز ادامه می‌یابند. گام نخست آزمایش پرواز بدون سرنشین سیستم پرتاب سفینه خواهد بود که برای انجام ماموریت‌های دور طراحی شده است. ساخت این راکت بارها بخاطر هزینه‌های بالا به تاخیر افتاده اما ناسا مصمم است سفری بنام Artemis-1 را در سال 2021 انجام دهد. در این ماموریت کپسول فضانوردان که Orion نام دارد به مدار ماه رفته و مجددا به زمین باز خواهد گشت. این تست قرار است ماه نوامبر انجام شود.
پرتاب تلسکوپ جیمز وب و کاوشگرها
مهمترین ماموریت علمی سال 2021 پرتاب تلسکوپ جیمز وب، جانشین تلسکوپ هابل، است. این پروژه بارها به دلایل تکنیکی و مالی عقب افتاده و سازمان فضایی ناسا، فضانوردان و دانشمندان سراسر دنیا منتظر پرتاب آن در مه اکتبر هستند.
ناسا دو کاوشگر نیز به منظومه شمسی می‌فرستد.
کاوشگر Double Asteroid Redirection Test ماه جولای پرتاب می‌شود تا توانایی انسان در منحرف کردن مسیر سیارکها (که احتمالا روزی حیات بر روی زمین را به خطر می‌اندازند)، بیازماید. برای این منظور فضاپیما به Didymos، دو سیارک در نزدیکی زمین و مدار خورشید، سفر می‌کند تا با انفجاری کنترل‌شده مدار سیارک کوچکتر را تغییر دهد.
کاوشگر دوم بنام Lucy ماه اکتبر سفری دورتر به مدار مشتری را آغاز می‌کند. هدف آن مطالعه Trojans، کمربند سیارکی اطراف سیاره، است. دانشمندان می‌خواهند با بررسی این کمربند سیارکی جزئیات بیشتری از چگونگی شکل‌گیری سیارات خارجی منظومه شمسی بدست آورند.
ماموریت‌های فضایی در مدار زمین
پرتاب SpaceX با دو سرنشین به ایستگاه فضایی یک موفقیت تاریخی محسوب می‌شود. حال این شرکت قصد دارد فضانوردان و احتمالا توریست‌های بیشتری را سال 2021 به مدار زمین بفرستد.
در حال حاضر شرکت‌های متعدد با همکاری SpaceX روی کپسول فضایی Crew Dragon کار می‌کنند تا در ازای پول مشتریان را به فضا بفرستند. در این راستا Axiom Space اولین توریست فضایی خصوصی را اواخر سال به ایستگاه فضایی خواهد برد.
شرکت بوئینگ نیز می‌خواهد در راستای تکمیل پروژه ناتمام Starliner یک کپسول را در اوایل ماه مارچ به ایستگاه فضایی ارسال کند.
شرکت‌های Virgin Galacic و Blue Origin نیز تعدادی توریست را در قالب سفرهای کوتاه به لبه فضا می‌برند.
چین نیز قصد دارد ارسال قطعات ایستگاه فضایی نسل جدید خود به فضا را در سال 2021 آغاز کند تا سکونتگاهی دائمی برای فضانوردان در مدار زمین بسازد.
رویدادهای نجومی مهم امسال
در تاریخ 26 مارچ امسال همزمان با super blood moon یک ماه‌گرفتگی رخ می‌دهد که شهروندان استرالیا و جزایر اقیانوس آرام و همچنین ساکنین غرب ایالات‌متحده می‌توانند آن را به بهترین شکل ببینند. ساکنین شرق و جنوب آسیا و سایر نواحی آمریکا نیز می‌توانند آن را به شکل جزئی مشاهده کنند.
سپس در تاریخ 10 ژوئن برخی نواحی آمریکای شمالی دچار خورشیدگرفتگی شده و در تاریکی فرو می‌روند. این پدیده که ring of fire نام دارد زمانی رخ می‌دهد که فاصله ماه از زمین زیاد بوده و تمام سطح خورشید پوشیده نمی‌شود. مسیر این رویداد نجومی از روی قطب شمال گذشته و تنها ساکنین نواحی کوچکی از کانادا و روسیه می‌توانند کسوف کامل را ببینند. شهروندان سواحل شرقی نیز اگر زود بیدار شوند و می‌توانند کسوف جزئی را با عینک مخصوص در هنگام طلوع خورشید مشاهده کنند.
منبع: The New York Times
