گرگها حیوانات بسیار اجتماعی هستند که در گروههایی بنام pack زندگی میکنند. این گروهها معمولا از یک گرگ نر و ماده بالغ و فرزندانشان تشکیل میشوند. هر pack بین سه تا بیست عضو دارد که با همکاری هم شکار میکنند.
ساختار اجتماعی و قوانین pack کاملا مشخص است. رهبران گروه نر و ماده آلفا بوده و بر دیگر اعضا برتری کامل دارند. همچنین تنها نر و ماده آلفا حق تولیدمثل داشته و پس از هر شکار پیش از سایرین شروع به خوردن طعمه میکنند.
آنها از زمان تولد تا مرگ در شبکهای پیچیده از روابط اجتماعی زندگی میکنند. اساس اصلی این ساختار اشتراک غذا با دیگر اعضای گروه، ربودن غذا از گرگهای دیگر، تولیدمثل و ممانعت از تولیدمثل دیگر گرگها میباشد. زمان حضور یک گرگ در گروه به میزان تبعیت او از گرگهای آلفا بستگی دارد.
تولهها در بهار (اواخر اپریل) و پس از یک دوره حاملگی دو ماهه بدنیا میآیند. یک ماده بطور میانگین چهار فرزند بدنیا میآورد. تولهها بدون قدرت بینایی و شنوایی و بسیار آسیبپذیر هستند و وزنشان تنها نیم کیلوگرم است. مادر وظیفه مراقبت از آنها را برعهده دارد و دیگر اعضا باید غذای او و تولهها را در این دوران تامین کنند.
سرعت رشد تولهها بسیار سریع بوده و پس از 15 روز دو کیلوگرم خواهند شد. آنها از سه هفتگی شروع به بازی در اطراف لانه میکنند و در هفته پنج میتوانند با مادرشان در نزدیکی لانه به گشتوگذار بروند (همزمان نوشیدن شیر نیز متوقف میشود). تولهها از دو تا سه ماهگی همراه دیگر اعضا به شکار خواهند رفت. فرزندان از سن یک تا دو سالگی میتوانند گروه را برای یافتن جفت ترک میکنند، اما تا آن زمان از pack دور نخواهند شد.
ساختار اجتماعی pack در طول سال دچار تغییرات میشود و گرگها طبق سلسله مراتب مشخص میتوانند ترفیع یا تنزیل درجه بگیرند. گاهی گرگ دارای درجه اجتماعی پایین برای کسب رهبری با نر آلفا جنگیده و در صورت پیروزی جایگاه او را تصرف میکند. در این صورت نر آلفا گروه را ترک کرده و به دنبال جفت جدید خواهد رفت تا pack تشکیل دهد. همچنین گرگهایی که در مراتب پایین هستند ممکن است از pack خارج شوند تا گروهی جدید تشکیل داده یا در موارد نادر به عضویت pack دیگر در آیند.
گروههای گوناگون از وضعیت هم مطلع هستند. گرگهای آلفا مانع از ورود سایرین به قلمرو شده و در صورت بیتوجهی متخلفان را میکشند. آنها به نسبت سایرین خشونت، کنترل و خصوصیات رهبری بارز درند و هورمونهای استرس بیشتری ترشح میکنند. بطور میانگین هر گرگ آلفا در طول عمرش یک تا سه گرگ دیگر را میکشند.
گرگها همچون انسانها باهم ارتباط برقرار میکنند. اعضای pack در زمان خروج از قلمرو و برای صدا زدن سایرین زوزه میکشند. به باور دانشمندان گرگها حداقل ده گروه صدای مختلف تولید میکنند که هرکدام محتوای خاص خود را دارد. علاوه بر این زبان بدن آنها پیچیده بوده و بوسیله حداقل پانزده عضو ازجمله دم، گوش و دندان پیامشان را انتقال میدهند. حس بویایی نیز راه ارتباطی دیگر آنهاست که بیشترین کاربردش تعیین قلمرو است. بنابراین میتوانند هزاران پیام گوناگون را رد و بدل کنند.
بیشتر عمر یک گرگ به راه رفتن سپری میشود و معمولا روزانه هشت ساعت، حدودا پنج مایل در ساعت، حرکت میکنند. میانگین مسافت پیموده شده توسط آنها 30 مایل در روز و 4،000 مایل در سال است. علل اصلی این پیادهرویها تهیه غذا و دفاع از قلمرو است. در مقام مقایسه یک شهروند آمریکای شمالی بطور میانگین روزانه دو تا سه مایل راه میرود!
گرگها میتوانند حیوانات بزرگی چون گوزن شمالی را تنها با دندانهایشان از پا در آورند. یک گرگ آلفا بیش از صد بار در طول عمرش شکار میکند. آنها برای جلوگیری از مصدومیت معمولا ضعیفترین طعمه را انتخاب و پس از حدود نیم مایل تعقیب شکارش میکنند. شانس موفقیت گرگ در شکار گوزن شمالی بیش از 70 درصد است. قسمتهای گوناگون شکار بجز شکمبه، استخوانهای بزرگ و مو ( 80 تا 100 درصد طعمه) خورده شده و در زمستان باقی آن زیر برف پنهان میشود.
عمر گرگهای آلفا معمولا بیش از سایرین بوده و بطور میانگین بین شش تا نه سال زندگی میکنند. از هر ده توله تنها یک یا دو گرگ آلفا خواهند شد و اکثر آنها بدون موفقیت در تولیدمثل از دنیا میروند. همچنین پیر شدن گرگ پدیدهای نادر است زیرا معمولا بخاطر نبود غذا یا کشته شدن توسط دیگر گرگها بر سر غذا زود میمیرند. همچنین خارج شدن از pack برای یافتن جفت و تولیدمثل یکی دیگر از علل اصلی مرگومیر گرگهاست.
در آخر باید گفت گرگها یکی از اصلیترین اعضای زنجیرههای غذایی محسوب میشوند. خوشبختانه قوانین متعددی برای حفاظت از آنها وضع شده و ما نیز وظیفه داریم با احترام به قلمرو گرگها به بقای این حیوانات باشکوه و باهوش کمک کنیم.
منبع: Isle Royale Wolf