اومیکرون بعنوان جدیدترین گونه کروناویروس موجب نگرانی بسیار شده و توجه دانشمندان در سرتاسر جهان را جلب کرده است. با اینحال بگفته سازمان جهانی بهداشت شناخت دقیق ماهیت اومیکرون زمانبر خواهد بود.
سقوط بازارهای جهانی، لغو گردهماییهای عمومی و توقف پروازها از مبدا جنوب آفریقا ازجمله واکنشهایی هستند که طی روزهای اخیر شاهدشان بودیم. همچنین در هفتهای که گذشت لیست کشورهایی که اومیکرون در آنها شناسایی شد مدام رو به افزایش بود.
جمعه گذشته WHO اومیکرون را جزو گونههای خطرناک طبقه بندی کرد اما روز یکشنبه و با انتشار اطلاعیهای از نبود اطلاعات کافی درباره این گونه خبر داد. بر این اساس هنوز نمیدانیم که قدرت سرایت اومیکرون در مقایسه با گونههای دیگر چون دلتا چقدر تفاوت دارد و اینکه آیا بیماری ناشی از آن کشندهتر خواهد بود یا خیر.
از طرفی شیوع ویروس کرونا در آفریقای جنوبی اخیرا شدت گرفته که شاید ناشی از ظهور اومیکرون باشد. طی هفتههای گذشته شمار مبتلایان جدید کرونا در آفریقای جنوبی حدود 200 نفر بود اما روز شنبه این رقم به 3,200 نفر رسید.
چرا دانشمندان نگران هستند؟
اصلیترین تفاوت شناسایی شده اومیکرون با دیگر گونهها افزایش خطر ابتلای مجدد به ویروس است؛ به عبارت دیگر احتمال ابتلای دوباره کسانی که پیش از این بیمار شدهاند بیشتر خواهد بود.
مطالعات نشان داده که اومیکرون حدود 30 جهش در تاج پروتئینی خود داشته که میتواند باعث انتشار سریعتر ویروس در بین افراد شود. به باور کارشناسان این حد از جهش میتواند اثربخشی واکسنهای فعلی را از بین برده و شاید تولیدکنندگان مجبور به بروزرسانی محصولات خود شوند.
بگفته شارون پیکاک، سرپرست بخش توالی ژنتیکی COVID-19 در دانشگاه کمبریج، دادهها حاکی از آن هستند که گونه جدید قدرت انتقال بیشتری دارد اما اطلاعات کافی درباره دیگر جهشهای آن نداریم.
لاورنس یانگ، ویروسشناس دانشگاه وارویک، گونه اومیکرون را جهشیافتهترین نوع ویروس نامیده و بگفته او تاکنون این سطح از تغییرات بطور یکجا در یک سویه مشاهده نشده است.
با اینحال پیتر اوپنشاو، پروفسور پزشکی تجربی کالج سلطنتی لندن، معتقد است که به احتمال زیاد واکسنهای فعلی در برابر اومیکرون کارایی خواهند داشت زیرا امتحان خود را در برابر دیگر گونهها پس دادهاند.
ویروس COVID-19 همزمان با شیوع جهش هم پیدا میکند اما بسیاری از سویهها خیلی سریع از بین میروند. بگفته پیکاک چنین جهشهایی معمولا در بدن کسانی رخ میدهد که به بیماری مبتلا شده اما قادر به درمان و رهایی سریع از آن نبودهاند؛ از اینرو ویروس فرصت پیدا کرده که ویژگیهای ژنتیکی خود را تغییر دهد.
نگاهی به واکنشهای جهانی
اسراییل در اقدامی سختگیرانه ورود کلیه شهروندان خارجی به کشور را ممنوع کرده و مراکش هم تمام سفرهای هوایی خارجی را متوقف کرد. همچنین تعداد زیادی از کشورهای اروپایی، آمریکایی، آفریقایی و آسیایی پروازهای ورودی از کشورهای جنوب آفریقا را به حال تعلیق در آوردهاند.
از آنجایی که شیوع این گونه در جنوب آفریقا بسیار شدید بوده چنین اقدامات میتوانند فرصت بیشتری برای مقابله با اومیکرون در اختیار مقامات و دانشمندان قرار دهند. با اینحال WHO خاطرنشان شده که تاثیر چنین محدودیتهایی زیاد نیست و در نهایت باید مرزها را باز کرد.
دولت آفریقای جنوبی با انتقاد از این اقدامات آنها را ناعادلانه خوانده است. بگفته آفریقای جنوبی شناسایی سریعتر این تغییر ژنومی توسط آنها نباید باعث منزوی شدن کشورشان شود و خواستار رفع تمام محدودیتها شدهاند.
منبع: CTV News