بانک کانادا روز پنجشنبه به کسانی که در دوران پاندمی خانه خریداری کردند هشدار داد که قیمت بالای مسکن و افزایش چشمگیر بدهی‌ها فشار زیادی به اقتصاد کانادا آورده و این وضعیت می‌تواند به رشد چشمگیر نرخ‌های وام بیانجامد.
بانک مرکزی در گزارش Financial System Review اظهار داشته که با وجود قدرتمند بودن سیستم مالی کشور و کاهش اثرات پاندمی، اقتصاد بخاطر افزایش سطح بدهی‌های ناشی از رشد قیمت مسکن بسیار آسیب‌پذیر است.
تیف مکلیم، رئیس بانک کانادا، در اینباره گفت: “کانادایی‌های زیادی در دوران پاندمی خانه خریدند. هرچند بطور میانگین شرایط مالی کانادایی‌ها بهتر شده اما آنها در معرض نرخ‌های بیشتر بهره و احتمال کاهش قیمت مسکن قرار دارند.”
حدود دو سوم کانادایی‌ها مالک خانه هستند و حدود نیمی از آنها هنوز بدهی وام مسکن خود را می‌پردازند.
در دوران پاندمی قیمت مسکن بطور میانگین 50 درصد افزایش یافت و نرخ‌های بهره پایین به خریداران اجازه داد تا وام‌های کلان بگیرند. با اینحال بخش زیادی از تورم بازار مسکن بر بدهی وام‌گیرندگان شکل گرفته است.
تقریبا از هر پنج خانواده کانادایی یک مورد “highly indebted” بوده، یعنی میزان بدهی آنها به سطح درآمدشان 350 درصد یا بیشتر است. پیش از پاندمی تنها یک مورد از هر شش خانواده چنین وضعیتی داشت و در سال 1999 این رقم یک مورد در هر 14 خانواده بود.
همزمان بانک کانادا در مارچ 2022 اقدام به افزایش نرخ بهره به 1.5 درصد کرد که تاثیر آنی آن را بر وضعیت بازار مسکن ازجمله کاهش حجم معاملات و افت میانگین قیمت املاک شاهد بودیم.
بانک کانادا پیشبینی کرده که در سال 2025 و 2026 نرخ وام‌های متغیر (variable rate loans) به 4.4 درصد افزایش یابد. نرخ وام‌های ثابت (fixed rate loans) نیز به 4.5 درصد خواهد رسید.
این بمعنای افزایش دو درصدی در مقایسه با مقادیر کنونی است. به این ترتیب 1.4 میلیون کانادایی که در سال 2020 یا 2021 وام گرفته‌اند باید 420 دلار یا 30 درصد بیشتر برای پرداخت بدهی وام خود هزینه کنند.
این افزایش برای کسانی که وام ثابت گرفته‌اند 24 درصد خواهد بود و باید بجای رقم ماهانه 1,260 دلار کنونی 1,560 دلار بپردازند.
در مقابل گیرندگان وام‌های متغییر شاهد رشد 44 درصدی هزینه‌ها هستند و رقم پرداختی ماهانه آنها از 1,650 دلار فعلی به 2,370 دلار افزایش پیدا می‌کند.
مکلیم در اینباره گفت: “به این ترتیب اگر خانواده‌‌ای که زیر بار قرض است شغل خود را از دست دهد باید دیگر هزینه‌های خود را به شدت کاهش دهد تا از پس پرداخت اقساط وام بر بیاید.”
بگفته بانک کانادا آسیب‌پذیر شدن بازار مسکن تنها یکی از جنبه‌های مورد بررسی در گزارش Financial System Review است. از دیگر موارد می‌توان به تهدیدهای سایبری سیستم مالی بهم پیوسته و نقدینگی شکننده در بازارهای دارای درآمد ثابت اشاره کرد.
همچنین در بخشی از گزارش رشد ارزهای دیجیتال و نوسانات آنها نیز بعنوان یک تهدید بلقوه عنوان شده است.
کارولین راجر، معاون بانک کانادا، در اینباره گفت: “همچون دیگر دارایی‌های سفته‌ای، ارزهای رمزنگاری شده در برابر کاهش شدید و ناگهانی ارزش آسیب‌پذیر هستند و اخیرا شاهد بودیم برخی از کوین‌های باثبات نوسانات غیرقابل پیشبینی و چشمگیر داشته‌اند.”
همچنین این بانک تهاجم روسیه به اوکراین را بعنوان عاملی مهم در پیچیده‌تر کردن وضعیت اقتصادهای کم-کربن معرفی کرده است. این جنگ باعث خواهد شد سرمایه‌‌های فعلی در بخش سوخت‌های فسیلی، ازجمله سرمایه صندوق‌های بازنشستگی که بیشتر کانادایی‌ها از آن بهره‌مند هستند، بیش از گذشته در خطر باشد و ارزش آنها به میزان قابل ملاحظه‌ای کمتر شود.
منبع: CBC
