بگفته سازمان جهانی هواشناسی پس از هفت سال و با بازگشت دوباره پدیده آبوهوایی النینو انتظار میرود شاهد رویدادهای جوی بسیار شدید و افزایش بیش از پیش دمای هوا باشیم.
روز سهشنبه هفته گذشته این آژانس پس از ماهها بررسی و پیشبینی هوا اظهار داشت که این پدیده به احتمال بسیار زیاد دوباره روی میدهد.
پروفسور پتری تالاس، دبیرکل WMO در بیانیهای گفت: “بروز پدیده النینو احتمال ثبت رکوردهای حداکثر دما را بالا برده و در بسیاری از نقاط دنیا و اقیانوسها دمای هوا به شدت افزایش پیدا میکند.”
هرچند این پدیده طبیعیست اما برای اولین بار النینو همزمان با فعالیتهای انسانی متعدد که به افزایش دمای زمین کمک میکنند روی میدهد؛ به عبارت دیگر تبعات احتمالی آن برای ما ناشناخته است.
النینو چیست و چگونه روی میدهد؟
النینو یک پدیده آبوهوایی طبیعی بوده که با گرم شدن دمای سطح اقیانوس آرام در مرکز و شرق نواحی استوایی ارتباط دارد.
پدیده دیگر که برعکس النینو عمل میکند لانینا نام داشته و در این حالت دمای آبهای سطحی اقیانوس آرام پایین میآید.
این دو پدیده با یکدیگر چرخه النینو/لانینا را تشکیل میدهند که به آن El Nino-Southern Oscillation (ENSO) نیز گفته میشود.
النینو معمولا هر دو تا هفت سال روی داده و بین 9 تا 12 ماه ادامه پیدا میکند.
این پدیده با بروز رویدادهای جوی شدید، ازجمله بارش سنگین باران در آمریکای جنوبی و خشکسالی در استرالیا و بخشهایی از آسیا، ارتباط دارد.
بگفته WMO شانس اینکه النینو اخیر تا نیمه دوم سال 2023 ادامه پیدا کند و قدرت متوسط داشته باشد 90 درصد است.
گرمترین سال ثبت شده در تاریخ تاکنون 2016 بوده که همراه با یک النینو قوی رخ داد (آخرین النینو پیش از این). تاثیرات آن سال همچنان قابل احساس است.
براساس بررسیهای دانشمندان پروژه Climate Reanalyzer دانشگاه University of Maine دوشنبه و سهشنبه هفته گذشته گرمترین روزهای ثبت شده در تاریخ بشر بودند (بطور غیررسمی).
روز سهشنبه میانگین دمای کره زمین به 17.18 درجه سانتیگراد رسید. پیش از این گرمترین روز متعلق به ماه آگست 2016 با دما 16.92 درجه سانتیگراد بود.
کره زمین حتی بدون چرخه El Nino/La Nina نیز به دلیل افزایش سطح دیاکسید کربن در اتمسفر در حال گرمتر شدن است. طی سه سال گذشته و با اینکه شاهد پدیده لانینا بودیم برخی از گرمترین دماها به ثبت رسید.
بگفته کارشناسان این روند گرم شدن در شرایط کنونی و با وجود پدیده النینو بیشتر قابل حس خواهد بود.
طبق گزارش WMO که در ماه می منتشر شده به احتمال 98 درصد حداقل یکی از پنج سال آینده گرمترین سال تاریخ کره زمین خواهد بود و رکورد سال 2016 شکسته میشود.
جان گیاکوم، دستیار پروفسور در مدرسه علوم زمین و اقیانوس دانشگاه ویکتوریا، پدیده النینو به تشدید گرمایش جهانی کمک میکند.
او در اینباره گفت: “شما میتوانید تاثیر آن بر دمای سطح اقیانوس را ببینید. همچنین این گرما در دمای هوا نیز قابل احساس بوده و شدت آن بیسابقه است.”
تاثیر این پدیده بر کانادا چیست؟
بطور تاریخی کانادا در فصل زمستان و بهار بیشتر تحت تاثیر پدیده النینو قرار گرفته و شاهد زمستان و بهار ملایمتر در نواحی غربی و مرکزی هستیم.
دیو فیلیپز، هواشناس ارشد Environment and Climate Change Canada، در اینباره گفت: “من مطمئن هستم که با وجود النینو قدرتمند کنونی ما زمستانی گرمتر از نرمال خواهیم داشت.”
بگفته او این وضعیت به معنای بروز طوفانهای هاریکان کمتر در ناحیه آتلانتیک کانادا نیز هست.
در جریان پدیده پیشین النینو در زمستان 2015-16 دمای زمستان در تمام استانها 1 تا 5 درجه سانتیگراد بیشتر از نرمال شد. همچنین این گرما در کبک، دشتهای مرکزی و یوکان بیشتر قابل احساس بود.
البته گیاکوم تاکید کرده که زمستان گرمتر به معنای زمستان بدون حادثه نیست.
او افزود: “شما نباید انتظار زمستانی آرام را داشته باشید و احتمال بروز پدیدههای جوی بسیار شدید وجود دارد. برای مثال طوفان یخی 1998 کبک در زمان بروز پدیده النینو رخ داد.”
هوای تابستان چگونه خواهد بود؟
بگفته گیاکوم کانادا تا اواخر سال جاری تاثیرات مستقیم پدیده النینو را احساس نخواهد کرد.
او گفت: “بیشتر تاثیرات النینو در زمستان و با افزایش فعالیت جریانهای جتاستریم احساس میشود.”
بگفته فیلیپ هنوز مشخص نیست که گرمایش جهانی تا چه حد بر تابستان کانادا و افزایش آتشسوزی در جنگلها تاثیر گذاشته است. با اینحال او اطمینان داد که بروز پدیدههای جوی شدید با النینو مرتبط بوده که از میان آنها میتوان به موج گرما در جنوب ایالاتمتحده، مکزیک، برتانیا و چین اشاره کرد.
او در بخش دیگر صحبتهایش اظهار داشت که برای یافتن ارتباط میان النینو و گرمای هوا در تابستان باید مدلسازی و بررسیهای آماری بیشتر انجام شود.
منبع: CBC