در حال حاضر سیستمهای حملونقل بدون آلایندگی تا حد زیادی روی برقی کردن شبکهها متمرکز شده است. این برنامهها شامل نصب شبکه برقرسانی هوایی برای قطارها و تولید اتوبوسهای مجهز به باتری میشود. در این بین استفاده از وسایل نقلیه هیدروژنی به اندازه کافی در کانون توجهات نیست.
طی سالهای اخیر استفاده از تکنولوژی پیل سوختی در شبکه حملونقل عمومی بریتیشکلمبیا نیز موفق نبود. در جریان المپیک زمستانی 2010 تعداد 20 اتوبوس هیدروژنی جدید با هزینه 90 میلیون دلاری برای ناوگان BC Transit در ویستلر خریداری شدند؛ با اینحال این اتوبوسها در سال 2014 به دلیل هزینه بالای عملیاتی، ناشی از نبود منابع کافی هیدروژن، با اتوبوسهای دیزلی جایگزین شدند.
حال یک دهه بعد در کبک قطاری هیدروژنی بعنوان بخشی از پروژهای آزمایشی و با هدف بررسی عملیاتی بودن این تکنولوژی، مورد استفاده قرار گرفته است. بگفته شرکت فرانسوی Alstom که در صنعت تولید قطار فعالیت میکند، این اولین قطار مسافربری هیدروژنی است که در قاره آمریکا مورد استفاده قرار میگیرد.
قطار Coradia iLint شرکت Alstom که بعنوان اولین قطار مسافربری هیدروژنی دنیا شناخته میشود، از چند ماه پیش فعالیت خود را در خط توریستی Train de Charlevoix آغاز کرده تا در مسیری تماشایی به طول 90 کیلومتر بین رودخانه سنت لاورنس، شهر کبک و Baie-Saint-Paul تردد کند.
قطار Coradia iLint طی تابستان و تا تاریخ 30 سپتامبر 2023 در روزهای چهارشنبه تا یکشنبه مسافران را جابجا خواهد کرد.
دولت کبک در اوایل سال جاری اعلام کرد 3 میلیون از مجموع 8 میلیون دلار هزینه این پروژه آزمایشی چهارماهه را خواهد پرداخت. به این ترتیب بصورت موقت قطار هیدروژنی جایگزین قطارهای دیزلی معمول در این خط شد. هیدروژن موردنیاز برای استفاده این قطار بطور محلی و توسط Harnois Energies تولید میشود.
با استفاده از سوخت هیدروژن تنها بخار آب از قطار خارج شده و مسافران و شهروندان ساکن در نواحی اطراف ریل سفر و زندگی آرامتری خواهند داشت. این مدل خاص از قطار میتواند به حداکثر سرعت 140 کیلومتر در ساعت رسیده و مجهز به 120 صندلی برای جابجایی مسافران است.
این قطارها به باتریهای لیتیوم-یون برای ذخیره الکتریسیته اضافی تولیدی توسط سلولهای سوختی هیدروژن و انرژی ذخیره شده هنگام ترمز، مجهز هستند. باتریها هنگام فعالیت معمول قطار مورد استفاده قرار میگیرند و میتوانند در هنگام نیاز به شتاب نیز وارد عمل شوند.
مایکل کروله، رئیس شرکت Alstom Americas، در اینباره گفت: “تکنولوژی هیدروژن یک جایگزین برای سوخت دیزل بوده و ثابت کرده توان لازم برای جابجایی پایدارتر را در اختیار مشتریان، آژانسها، اپراتورها و همچنین مسافران میگذارد. همچنین یک نمونه فوقالعاده برای اکوسیستم در حال توسعه هیدروژن سبز کبک است.”
اپراتورهای Train de Charlevoix امیدوار هستند که پس از بررسی نتایج این پروژه آزمایشی شاهد ادامه فعالیت آنها در خط باشند. همچنین آنها خوشبین هستند که قطار بجای مسیر کوتاه کنونی و بازگشت از Baie-Saint-Paul در مسیر طولانیتر و 125 کیلومتری بین شهر کبک و La Malbie تردد کند.
شرکت Alstom از فعالیت تجاری این قطار در کبک با استفاده از فروش بلیت به مسافران استفاده کرده تا درک بهتری از چگونگی معرفی و گسترش فناوری نیروی محرکه هیدروژنی در بازار آمریکای شمالی پیدا کند.
قطار Coradia iLint اولین بار در سال 2018 و در آلمان مورد استفاده تجاری قرار گرفت و از آن زمان تاکنون در هشت کشور اروپایی بیش از 220,000 کیلومتر سفر کرده است. این مدل هماکنون بطور روزانه در دو شبکه ریلی گوناگون آلمان مورد استفاده قرار میگیرد. تاکنون در مجموع 41 قطار از این نوع توسط اپراتورهای اروپایی سفارش داده شده است.
سال گذشته قطار هیدروژنی Alstom به رکورد 1,175 کیلومتر سفر بدون سوختگیری دست پیدا کرد.
بگفته طرفداران استفاده از سوخت هیدروژن این منبع انرژی همانند باتری الکتریسیته را ذخیره کرده، زیرا الکتریسیته برای برخی روشهای تولید سوخت هیدروژن ضروری است. بدون شک سوخت هیدروژن راهحلی بلقوه برای تنوع دادن به منابع انرژی در حملونقل بوده و در صورتی که برق تولیدی از روشهای پاک ازجمله توربینهای آبی سدها در کبک و بریتیشکلمبیا تولید شود، سبزتر هم خواهد بود.
با این همه در حال حاضر تولید سوخت هیدروژن و استفاده از این قطارها همچنان توجیه اقتصادی پیدا نکرده و بطور گسترده استفاده نمیشوند.
البته باید در نظر داشت که صورت جایگزین شدن قطارهای دیزلی با شبکه قطارهای بدون آلاینده و هیدروژنی میتوان صرفهجوییهای زیادی در هزینهها داشت. این شبکه هزینههای اقتصادی نصب شبکههای هوایی برقرسانی با سیم و سایر زیرساختهای برق موردنیاز برای راهاندازی قطارهای الکتریکی را حذف میکند.
برای نمونه دولت آنتاریو در حال اجرای یک پروژه چند میلیارد دلاری برای توسعه و بهبود شبکه راهآهن GO Train در جنوب استان است. بخش قابل توجهی از این هزینهها برای برقرسانی به بیش از 600 کیلومتر از مسیر فعلی با استفاده از نصب تیر و سیم در بالای مسیر صرف خواهد شد. همچنین به احتمال زیاد مسیر 23 کیلومتری ایستگاه Union Station در مرکز شهر تورنتو و فرودگاه بینالمللی Toronto Pearson نیز به تیر و سیم مجهز شده و قطارهای برقی با نمونههای دیزلی جایگزین میشوند.
شرکت Alstom جزو بزرگترین تولیدکنندگان قطار در دنیا بوده و لکوموتیوهای نیرو گرفته از ریل سوم یا سیمهای بالای واگن را نیز تولید میکند. در سال 2021 آنها اقدام به خرید شرکت کانادایی Bombardier Transportation کردند که از آن زمان بعنوان بخش آمریکایی Alstom فعالیت میکند.
منبع: Daily Hive