طبق یک مطالعه جدید نرخ اضافه وزن در دنیا بین سالهای 1990 تا 2022 رشد چشمگیر داشته و در همین بازه زمانی نرخ شهروندانی که کمبود وزن دارند نیز در بیشتر کشورها کاهش پیدا کرده است. به باور پژوهشگران مصرف غذاهای مغذیتر مهمترین دلیل این موضوع است.
بر اساس نتایج یک مطالعه که در مجله Lancet منتشر شده است، بین سالهای 1990 تا 2022 نرخ اضافه وزن در بین زنان بالغ بیش از دو برابر افزایش پیدا است، در حالی که این رقم بین مردان تا سه برابر افزایش داشته و رشد این نرخ در کودکان نیز به چهار برابر میرسد.
نرخ اضافه وزن زنان بالغ در کشورهای تونگا و امریکن ساموا بیش از دیگر نقاط است (60 درصد جمعیت زنان). بالاترین نرخ اضافه وزن مردان بالغ نیز در نائورو و امریکن ساموئا مشاهده میشود (60 درصد جمعیت مردان). در نیو و جزایر کوک نیز بالاترین نرخ اضافه وزن کودکان را داریم (بیش از 30 درصد جمعیت کودکان).
نرخ اضافه وزن در بین زنان آمریکایی بین سالهای 1990 تا 2022 از 21.2 درصد به 43.8 درصد افزایش پیدا کرده است. رشد این نرخ طی همین بازه زمانی میان مردان بالغ بیشتر بوده و از 16.9 درصد به 41.6 درصد رسیده است. بر این اساس ایالاتمتحده از نظر اضافه وزن زنان و مردان به ترتیب در رتبه 36ام و 10ام دنیا قرار دارد.
بریتانیا نیز رتبه 87ام اضافه وزن زنان و 55ام اضافه وزن مردان را کسب کرده است. در مقابل کشور چین نرخهای اضافه وزن پایینی دارد که آن را در بخش زنان و مردان در رتبه 190ام و 142ام قرار میدهد.
نرخ اضافه وزن کودکان آمریکایی نیز بین سالهای 1990 تا 2022 در میان دختران از 11.6 درصد به 19.4 درصد افزایش پیدا کرده است (رتبه 22ام دنیا)؛ این درحالی است که همین نرخ در میان پسران از 11.5 درصد به 21.7 درصد افزایش پیدا کرده است (رتبه 26ام دنیا).
بریتانیا از منظر نرخ اضافه وزن کودکان دختر رتبه 72ام و کودکان پسر رتبه 91ام دنیا را دارد. کشور چین نیز رتبه 99ام اضافه وزن کودکان دختران و 70ام اضافه وزن پسران را کسب کرده است.
بنابر اعلام سازمان بهداشت جهانی اضافه وزن و کمبود وزن در دو سمت بحران سوءتغذیه قرار میگیرند. تغییرات اقلیمی، پاندمی کووید و جنگ در اوکراین از عوامل اصلی گسترش بحران سوءتغذیه هستند. این فاکتورها با افزایش فقر و رشد هزینه غذاهای مغذی شاهد کاهش دسترسی افراد به آنها میشوند. به باور پژوهشگران افزایش دسترسی به غذاهای مقوی برای حل مشکل کمبود وزن ضروری است و باید همزمان با اضافه وزن نیز مقابله کرد.
هماکنون شیوع ترکیبی مشکل سوءتغذیه در بیشتر کشورها رو به گسترش است. در این بین تنها برخی از کشورهای آفریقایی در جنوب ساهارا و جنوبشرق آسیا چنین شرایطی را تجربه نمیکنند. در این بین مشکل اضافه وزن بیش از کمبود وزن شایع است.
ابتلا سوءتغذیه تاثیرات بسیار بدی بر سلامت فرد میگذارد؛ اضافه وزن سبب افزایش خطر مرگ، بالا رفتن فشار خون، ابتلا به دیابت نوع دو، سکته، کلسترول بالا، چندین نوع سرطان، بیماری عروق قلب، مشکل خواب، بیماری کیسه صفرا و اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب میشود. کمبود وزن نیز خطر پوکی استخوان، بهبود دیرهنگام زخم، کمبود مواد مغذی، کمخونی، ضربان نامنظم قلب، بیماری عروق استخوانی، مشکلات بارداری، افسردگی و … میشود.
طبق مطالعه مجله Lancet هماکنون بیش از یک میلیارد نفر در دنیا مشکل اضافه وزن دارند که 879 میلیون نفر آنها بالغ و 159 میلیون نفر کودک هستند.
در همین بازه زمانی 32 ساله تعداد افراد بزرگسال که کمبود وزن داشتند بیش از 50 درصد کاهش پیدا کرده است. در این بین تعداد دخترانی که کمبود وزن دارند 20 درصد و پسران حدود 33 درصد کاهش را نشان میدهد. در حال حاضر کشورهای اریتره و تیمور-لسته بالاترین نرخ زنان دچار کمبود وزن را دارند و اتیوپی و اریتره نیز نرخ بالای مردان دارای کمبود وزن را نشان میدهند (در مجموع 20 درصد جمعیت هر کشور). کشورهایی که بیشترین تعداد دختران با کمبود وزن را دارند هند و سریلانکا هستند. کمبود وزن پسران نیز در کشورهای هند و نیجر بیشتر مشاهده میشود و 15 درصد این جمعیت با آن دستوپنجه نرم میکنند.
تدروس آدنوم گبریسوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، در واکنش به این گزارش گفت: “مقابله با روند رو به رشد اضافه وزن نیازمند تلاش دولتها و جوامع، با پشتیبانی سیاستهای مبتنی بر شواهد سازمان جهانی بهداشت و آژانسهای ملی بهداشت عمومی، است. علاوه بر این همکاری بخش خصوصی، که باید پاسخگوی تاثیر محصولات تولیدی بر سلامت جامعه باشند نیز، بسیار اهمیت دارد.”
هرچند شواهد کافی وجود ندارد اما بر اساس برخی تئوریها پاندمی کووید موجب تشدید بحران اضافه وزن شده است. نتایج یک مطالعه نشان میدهد که پاندمی تا حدی نرخ اضافه وزن را در کشورها پر درآمد افزایش داده است. در مقابل پاندمی در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط موجب بدتر شدن کیفیت خوراکیها و کمیاب شدن آنها شده است. با این وجود مشخص نیست که این تاثیرات موقت هستند یا ادامهدار خواهند بود.
منبع: Forbes